یقین داشته باش که هیچ گاه نمی توانی ظاهر خویش را اصلاح نمایی مگر با اصلاح باطن. زیرا سرچشمه اعمال قلب است. و از همین روست که از قلب صالح جز عمل صالح و از قلب فاسد جز عمل فاسد بر نمی آید.بنابراین مهمترین کارها اصلاح قلب است.

[میرزا جواد آقای ملکی تبریزی ، المراقبات]

(در ماه مبارک رمضان ) ازهمه بالاتر این است که انسان خودش را اصلاح کند ، ما محتاج به اصلاح هستیم، محتاج به تهذیب نفس هستیم، تا آن دم آخر ما محتاجیم. پیغمبرها هم محتاجند. انبیای بزرگ هم محتاجند، منتها آنها احتیاج خودشان را فهمیده اند و دنبالش عمل کرده اند، و ما از باب اینکه حجاب داریم نتوانستیم بفهمیم ؛ و به تکالیف خودمان عمل نکردیم. امیدوارم که ان شاءالله این ماه مبارک رمضان به همه شما مبارک باشد. و مبارک بودن به این است که بنا براین بگذارید که به تکالیف خدا عمل کنید.  ( صحیفه امام، ج 18، ص 480، خرداد63)

علّامه طباطبايي (ره) خطاب به جواني كه از ايشان دستور اخلاقي خواسته بودند چنين مرقوم داشتند.السلام عليكم : براي موفق شدن لازم است همتي برآورده و توبه نموده، به مراقبه و محاسبه بپردازيد. به اين نحو كه:هر روز طرف صبح كه از خواب بيدار مي شويد، قصد جدّي كنيد كه هر عملي پيش آيد، رضاي خدا را مراعات خواهم كرد. آن وقت در هر كاري كه مي‌خواهيد انجام دهيد، نفع آخرت را منظور خواهيد داشت، به‌طوري كه اگرنفع اُخروي نداشته باشد، انجام نخواهيد داد، هر چه باشد. و همين حال را تا شب وقت خواب ادامه خواهيد داد.وقت خواب، چهار- پنج دقيقه‌اي در كارهايي كه روز انجام داده‌ايد، فكر كرده و يكي‌ يكي از نظر خواهيد گذرانيد، هر كدام مطابق رضاي خدا انجام يافته، شكر كنيد و هر كدام، تخلف شده استغفار كنيد و اين رويه را هر روز ادامه دهيد. اين روش اگر چه در بادي (اوّل) حال، سخت و در ذائقه نفس تلخ مي‌باشد، ولي كليد نجات و رستگاري است .

( كتاب برنامه سلوك در نامه‌هاي سالكان، ص 334)

علاّمه طباطبائى(ره) می فرماید: چون به نجف اشرف براى تحصیل مشرّف شدم، از نقطه نظر قرابت و خویشاوندى و صله رحم ، گاهگاهى به محضر مرحوم قاضى شرفیاب میشدم، تا یک روز درِ مدرسه اى ایستاده بودم که مرحوم قاضى از آن جا عبور می کردند، چون به من رسیدند دستِ خود را روى شانه من گذاردند و گفتند: اى فرزند، دنیا میخواهی نماز شب بخوان، آخرت میخواهی نماز شب بخوان

منبع : ماهنامه یاس، ش26 ، سایت صالحین شیعه

انسان نباید بگوید که من چون هنوز نَفسم را تربیت نکرده ام و نمی توانم او را کنترل کنم و مهارش را در دست بگیرم که دیگر گناه نکند و خطایی از او سر نزند ، به همین خاطر توبه نمی کنم ! زیرا توبه من فایده ای ندارد! این کار را نکنید. از گناهانتان توبه کنید، از کجا معلوم که تو دوباره گناه کنی؟! شاید نکردی. شاید همین امشب اجل رسید و از دنیا رفتی ، چرا این حرف را میزنی که : ” من چون خاطر جمع از نفسم نیستم، پس توبه هم نمی کنم. (حالا وقت باقی است) به پیری که رسیدم توبه میکنم.

” گفتم که به پیری رسم و توبه کنم / اینقدر جوان مُردُ یکی پیر نشد”

( از فرمایشات آیت ا… مجتهدی تهرانی - ره )

شرح حدیث از مقام معظم رهبری حضرت آیت ا… امام خامنه ای (مدظلّه العالی)

قيل لأمير المؤمنين (ع) : ما الاستعداد للموت ؟.. قال : أداء الفرائض ، واجتناب المحارم ، والاشتمال على المكارم ، ثمّ لا يبالي وَقَع على الموت أم وَقع الموتُ عليه . ( امالی ص 172 )

قيل لأمير المؤمنين (ع) : ما الاستعدادُ للموت ؟… حال که به یاد مرگ افتادیم و می خواهیم خودمان را برای عبور از این دروازه خطرناک ،آماده کنیم چگونه ( این کار را بکنیم؟) : حضرت در جواب فرمود: سه چیز است ،اگر اینها را رعایت کنید ، آماده عبور از این مرحله خطرناک می شوید. 1) اداءُ الفرائض : انجام واجبات ، واجبات فقط نماز و روزه و واجبات مالی نیست، واجباتِ اجتماعی مانند امر به معروف و نهی از منکر ، اهتمام به امور مسلمین و … هم واجب است. 2) واجتنابُ المحارم : از محرّمات هم اجتناب کنید! محرمّات غالباً کارهایی هستند که هوای نفس و غرائز انسان را به آن می کشاند؛ شهرت طلبی، لذت طلبی،راحت طلبی و … از جمله چیزهایی است که ما را به سمت محارم می کشاند. مکرراً از اساتید اخلاق شنیده ایم که راه اصلی و کار اصلی ،اجتناب از محرّمات است . والّا ا اگر اجتناب از محرمات نشد، فرائض که هیچ ، نوافل را هم انسان بجا بیاورد ، نتیجه مطلوب نخواهد گرفت.3 ) والاشتمالُ على المكارم : انسان به مکارم اخلاق مشتمل بشود، مکارمی مانند : صبر ، شکر،محبت،رافت،و امثال این مکارم را در خودش جمع کند. کسی که این سه فصل را توانست تامین بکند، ثمّ لا يبالي دیگر اهمیت نمی دهد که وَقَع على الموت أم وَقع الموتُ عليه ، او به سراغ مرگ برود یا مرگ سراغ او بیاید .

[ درس خارج، 1393/10/16 ]

صورت عمل ميزان نيست ، آن چيزى كه ميزان است انگيزه عمل است . مكلَّفى نيست در عالم، كه تحت آزمايش خدا و امتحان او نباشد . هر كس در هر مقامى كه هست و هر مسئوليتى كه دارد ، همان مقام و مسئوليت ، امتحان اوست . در اسلام معيار ، رضايت‏خداست ، و نه شخصيتها . ما شخصيتها را با حق‏مى‏سنجيم ، و نه حق را با شخصيتها . معيار ، حق و حقيقت است. ما معيارها را بايد معيارهاى الهى قرار بدهيم . … همه بيدار باشيد ! همه‏تان در محضرخدا هستيد . فردا همه بايد حساب پس بدهيد .

[ امام خمینی-ره ، صحيفه نور، ج13، ص 236 ]