امام باقر (ع) : دعای انسان پشت سر برادر دینی اش نزدیکترین و سریعترین دعا به اجابت است

شهادت تندیس خورشید، معلّم سجایا و مکارم اخلاقی، شکافنده ی دریای علوم اسلامی، پایه گذار انقلاب بزرگ فرهنگی، حضرت باقر العلوم علیه السلام بر عموم شیعیان تسلیت باد!

ای وارث لوح، وارث قلم، ای علم!

ای شکافنده علوم و فروزان تر از نجوم!

مساجد شیعیان امروز در غم فراقت کربلاست و دل های پیروانت محرم محرم عزا.

چه کنیم با این همه غم، این همه عزا، این همه بغض؟

امروز، دیدگان عالمان علوم محمدی، محل تلاقی توفان های اشکند.

اشک ها گروه گروه، چون دسته های عزادار از دیدگان شیعیانت به جنبش می آیند و مانند کبوتران بی آشیانه، سراغ حرم تو را می گیرند.

ای پنجمین راهنما، ای هما!

امروز از چشم مجلسیانت، دریا دریا اشک تلاطم می کند.

امروز مأذنه ها پر از بغض اند و هر چه اذان، اندوهگین.

نمازگزاران، هوای گریه در سر دارند.

امروز نمازگزاران، نماز باران می خوانند.

امروز نمازگزاران، سجده غم به جا می آورند.

امروز نمازگزاران به خاک می افتند تا از فقدان امامی، شِکوه سر دهند که وارث علم نبی بود؛ امامی که وارث علم علی بود، امامی که از وحی می نوشت، امامی که در واژه واژه، فرهنگ نبوت را گسترش می داد.

امامی که صد سینه آفتاب داشت و برای هر نقطه ای سیاه، هزار سپیده جواب.

او شکافنده علوم بود.

ازاین روست که امروز «قال الباقر»، شکافنده ظلمات است.

ازاین روست که «قال الباقر»، سوزاننده شبهات است.

هر جا که پرتوی از «قال الباقر» باشد، آنجا سیاهی ضلالت، توان مقاومت نخواهد داشت.

هر جا که زمزمه «قال الباقر» باشد؛ آنجا زمزم هدایت، همیشه جوشان خواهد بود.

قال الباقر هست؛ پس زمزم هست.

قال الباقر هست؛ پس کوثر هست.

قال الباقر هست؛ پس بهشت هست.

السلام علیک یا باقرالعلم بعد النبی!  منبع:اشارات شماره80

چهل حدیث از امام باقر(ع) :

إنَّ حَدِیثَنا یُحْیِی القُلُوبَ

به راستی که حدیث ما دل ها را زنده می کند.   بحارالأنوار، ج 2، ص 144

2. لا یکونُ اَلعَبدُ عالِماً حَتّی لا یکونَ حاسِداً لِمَن فَوقَهُ و لا مُحَقِّراً لِمَن دُونَهُ

هیچ بنده ای عالم نباشد تا اینکه به بالا دست خود حسد نبرد و زیر دست خود را خوار نشمارد.تحف العقول ص293

3. لا یُسَلِّم أَحَدٌ مِنَ الذُّنُوبِ حَتَّی یخزَن لِسانَه

هیچ کس از گناهان سالم نمی ماند ، مگر اینکه زبانش را نگه دارد.بحارالانوار،ج75،ص178

4. لا تَنالُ وِلایَتُنا إلاّ بِالْعَمَلِ وَ الْوَرَعِ

ولایت و شفاعت ما شامل نمی شود مگر افرادی را كه دارای عمل ـ صالح ـ و نیز پرهیز از گناه داشته باشند. وسائل الشّیعه، ج 11، ص 196

5. خُذُوا الكَلِمَهَ الطَّیِّبَه مِمَّن قَالَها و إِن لَم یَعمَل بِها

سخن نیك را از هر كسی ، هر چند به آن عمل نكند ، فرا گیرید.بحارالانوار، ج 75 ، ص 170

6. مَن حَسُنَت نِیَّته، زِیدَ فِی رِزقِه

هر كه خوش نیت باشد ، روزی اش افزایش می یابد.    بحارالانوار، ج 75 ، ص 175

7. مَن حَسُنَ بِرُّه بِأَهلِه، ِزیدَ فِی عُمرِه

هر كس با خانواده اش خوش رفتار باشد ، بر عمرش افزوده می گردد.  بحارالانوار، ج 75 ، ص 175

8. قُولُوا لِلنَّاسِ أَحسَن مَا تُحِبُّون أَن یُقَال لَكُم

بهترین چیزی را كه دوست دارید درباره شما بگویند ، درباره مردم بگویید.    بحارالانوار، ج 65 ، ص 152

9. إنَّ الْمُؤْمِنَ أخُ الْمُؤمِنِ لا یَشْتِمُهُ، وَ لا یُحَرِّمُهُ، وَ لا یُسییءُ بِهِ الظَّنَّ

مؤمن برادر مؤمن است، باید او را دشنام ندهد، سرزنش و بدگوئی نكند، و او را از خوبیها محروم نگرداند، و به او بدگمان نباشد.   تحف العقول، ص 221

10. الْحِكْمَهُ ضالَّهُ الْمُؤْمِنِ، فَحَیْثُ ماوَجَدَ أحَدُكُمْ ضالَّتَهُ فَلْیَأخُذْها

دانش وحكمت، گمشده ـ ارزشمندی برای ـ مؤمن است، كه هر كجا و نزد هركس یافت شود باید آن را دریافت نماید.    تنبیه الخواطر، ص 468

11. إنّا نَأمُرُ صِبْیانَنا بِالصَّلاهِ إذا كانُوا بَنی خَمْسِ سِنین، فَمُرُوا صِبْیانَكُمْ إذا كانوا بَنی سَبْعِ سِنین

ما ـ اهل بیت عصمت و طهارت ـ كودكان خود را از دوران پنج سالگی به انجام نماز دستور می دهیم، ولی شما ـ دوستان و پیروان ما ـ فرزندان خود را از سنین هفت سالگی وادار به نماز نمائید. وسائل الشّیعه، ج 4، ص 31، ح 4434

12. أنْ قَضی مُسْلِماً حاجَتَهُ، قالَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ: ثَوابُكَ عَلَی وَلا اَرْضی لَكَ ثَواباً دُونَ الْجَنَّهِ

هركس حاجتی را برای مسلمانی برآورده كند و گره از مشكلش بگشاید، خداوند متعال به او خطاب كند: ثواب و پاداش تو بر عهده من خواهد بود و غیر از بهشت چیز دیگری لایق تو نخواهد بود. مستدرك الوسائل، ج 12، ص 402، ح 6

13. لا یَكُونُ الْعَبْدُ عابِداً لِلّهِ حَقَّ عِبادَتِهِ حَتّی یَنْقَطِعَ عَنِ الْخَلْقِ كُلِّهِمْ، فَحینَئِذ یَقُولُ: هذا خالِصٌ لی، فَیَقْبَلُهُ بِكَرَمِهِ

بنده ای به حقیقت عبادت در برابر خداوند آن گونه كه حق عبادت اوست، نمی رسد مگر آن كه از همه قطع امید كند- و تنها امیدش خدای یكتا باشد- در یك چنین حالتی خداوند گوید: این عمل خالصانه برای من است و آن را مورد قبول و عنایت خود قرار می دهد.   بحارالأنوار، ج 70، ص 111، ح 14

14. مَنْ طَلَبَ الدُّنْیا اسْتِعْفافاً عَنِ النّاسِ، وَ سَعْیاً عَلی أهْلِهِ، وَ تَعَطُّفاً عَلی جارِهِ، لَقَی اللهَ عَزَّ وَجَلَّ یَوْمَ الْقِیامَهِ وَ وَجْهُهُ مِثْلُ الْقَمَرِ لَیْلَهَ الْبَدْرِ

هركس دنیا را به جهت یكی از این سه حالت طلب كند روز قیامت در حالتی محشور می گردد و به ملاقات خداوند متعال نایل می شود كه صورتش همچون ماه شب چهارده، نورانی است:

بی نیازی از مردم، آسایش و رفاه خانواده و عائله اش، كمك و رسیدگی به همسایه اش.   وسائل الشّیعه، ج 17، ص 21، ح 5

15. مَنْ دَعَا اللهَ بِنا أفْلَحَ، وَ مَنْ دَعاهُ بِغَیْرِنا هَلَكَ وَ اسْتَهْلَكَ

هر كه خداوند را به وسیله ما بخواند و ما را واسطه قرار دهد رستگار و موفّق خواهد شد. وكسی كه غیر از ما اهل بیت ـ عصمت و طهارت ـ را وسیله گرداند ناامید و هلاك خواهد گشت.   أمالی شیخ طوسی، ج 1، ص 175

16. قُولُوا لِلنّاسِ‌ أحسَنَ ما تُحِبُّونَ أن یقالَ لَکم

به مردم بگویید بهتر از آن چیزی که می خواهید به شما بگویند. محاضرات ج 1 ص 251

17. لا فَضیلَةَ کالجِهادِ، ولاجِهادَ کمُجاهَدَةِ اَلهَوی

فضیلتی چون جهاد نیست، و جهادی چون مبارزه با هوای نفس نیست.   تحف العقول ص 286

18. الكَمال كُلُ الكَمال التَّفَقهُ فِی الدِّینِ وَ الصَبرُ عَلی النائِبَه وَ تَقدِیرُ المَعیشَةِ

نهایت كمال ، فهم در دین و صبر بر مصیبت ، و اندازه گیری در خرج زندگانی است.  اصول کافی، ج 1 ، ص 39

19. مَن عَمِلَ بما یَعلَم عَلَّمَهُ الله ما لَم یَعلَم

هر کس به آنچه که می داند ، عمل کند ، خداوند آنچه را که نمی داند ، به او خواهد آموخت.  بحارالانوار : ج 78 ، ص 189

20. اِتَّقُوا المُحَقَّراتِ مِن‏الذُّنوبِ

از گناهانى كه به نظرتان كوچك مى‏آید بپرهیزید.میزان الحكمه، ح 6808

21. مَن كَانَ ظاهِرُه أَرجَح مِن بَاطِنِه، خَفَّ مِیزانه

هر كس ظاهرش از باطنش بهتر باشد ، ترازوی اعمالش سبك می شود. بحارالانوار، ج 4 ، ص 404

22. فإِنَّ الیَوم غَنِیمَه و غَداً لا تَدرِی لِمَن هُو

امروز ، غنیمت است ، در حالی كه نمی دانی فردا ، از آن كیست.بحارالانوار، ج 75 ، ص 179

23. یُحفَظ الأَطفال بِصَلاحِ آبائِهِم

فرزندان ، به واسطه صالح بودن پدرانشان ( از انحراف ) محفوظ می مانند. بحارالانوار، ج 68 ، ص 236

24. الإِیمانُ حُبٌّ و بُغضٌ

ایمان، دوستی ( با دوستان خدا ) و دشمنی ( با دشمنان خدا ) است.تحف  العقول، ص 304

25. إِنَّ اللهَ یُحِبُّ إِفشاءَ السَّلام

خداوند ، آشكار كردن سلام را دوست دارد. تحف العقول ، ص 311

26. إِنَّ الحَسد لَیَاكُل الإِیمَان كَما تَاكُل النَّار الحَطَب

حسد ایمان را می خورد ، چنانكه آتش هیزم را می خورد.  كافی ، ج 2 ، ص 306

27. رَحِمَ اللهُ عَبداً أَحیا العِلم

خدا رحمت كند بنده ای را كه علم را زنده كند.   كافی ، ج 1 ، ص 41

28. تَزَین للَّهِ‏ِ بِالصِّدقِ فِی الاعمالِ

با راست کردارى، خود را براى خدا بیاراى.تحف العقول، ص 285

29. إنَّ أعْمالَ الْعِبادِ تُعْرَضُ عَلی نَبیِّكُمْ كُلَّ عَشیَّهِ خَمیس، فَلْیَسْتَحِ أحَدُكُمْ أنْ یُعْرِضَ عَلی نَبیِّهِ الْعَمَلَ الْقَبیح

همانا تمام كارها و حركات بندگان در هر شب جمعه بر پیغمبر اسلام عرضه می گردد، پس حیاء كنید از این كه عمل زشت شما را نزد پیغمبرتان ارائه دهند. وسائل الشّیعه، ج 11، ص 391

30. اِستَشِر فی أمرِک الَّذینَ یخشَونَ اللَّهَ

در کار خود، [فقط] با کسانى مشورت کن که از خدا می ‏ترسند. تحف العقول، ص 293

31. الصَّبرُ صَبرانِ: صَبرٌ عَلی البَلاءِ حَسَنٌ جَمیلٌ وَ أفضَلُ الصَّبرَین الوَرَعُ عَن المَحارم

صبر بر دو گونه است: صبر بر بلا که نیکو و زیباست و برترین این دو قسم پرهیز نمودن از حرام های الهی است.  جهاد با نفس ،ح 163

32. من تَرک الجَماعَة رغبَةً عَنها و عَن جَماعَةِ المُسلمِین مِن غیر عِلَّةٍ فَلا صَلاة لَه

کسی که از روی بی میلی ،بدون عذر و علت نمازجماعت را که اجتماع مسلمانان است ترک کند، نمازی برای او نیست.امالی شیخ صدوق،ص290

33. بُنِی الاِسلام علی الخَمس الصَلوة و الزَکوة و الصَوم و الحَج و الوِلایَة‏و لَم یناد بشى‏ء ما نُودى بِالوِلایة یوم الغَدیر

اسلام بر پنج پایه استوار شده است: نماز، زکات، روزه، حج و ولایت و به هیچ چیز به اندازه آنچه در روز غدیر به ولایت تاکید شده، ندا نشده است.                                                                                                    کافى 2، 21، ح 8

34. تَبَسُّمُ الرَّجُلِ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ حَسَنَةٌ

لبخند آدمى به روى برادر دینی ‏اش حسنه است. مشکاة الأنوار ، ص 316

35. ما شیعَتُنا إلّا مَنِ اتَّقَى اللّهَ و أطاعَهُ

شیعه ما تنها کسى است که تقوا پیشه و مطیع خداوند باشد.  تحف العقول، ص 295

36. اَلحَیاءُ والإیمانُ مَقرونانِ فی قَرَنٍ فَإذا ذَهَبَ أحدُهُما تَبِعَهُ صاحِبُهُ

حیا و ایمان به یک ریسمان پیوسته‏اند . چون یکى برود، دیگرى نیز ازپىِ آن برود.  الکافى، ج 2، ص 106

37. اِنَّ اللّه‏َ عَزَّوَجَلَّ یَقى بِالتَّقوى عَنِ العَبدِ ما عَزُبَ عَنهُ عَقلُهُ وَ یُجَلّى بِالتَّقوى عَنهُ عَماهُ وَ جَهلَهُ

خداوند عزوجل به وسیله تقوا، انسان را از آنچه عقلش به آن نمى‏رسد، حفظ مى‏کند و کوردلى و نادانى را از او دور مى‏نماید. کافى، ج 8، ص 52، ح 16

38. مَن تَوَكَّلَ عَلَى اللّه‏ِ لایُغلَبُ وَمَنِ اعتَصَمَ بِاللّه‏ِ لایُهزَمُ

هر کس به خدا توکل کند، مغلوب نشود و هر کس به خدا توسل جوید، شکست نخورد.جامع الأخبار ص‏322

39. ما مِن شَیءٍ أحَبَّ إلَى اللّهِ عَزَّوجلَّ مِن عَمَلٍ یداوَمُ عَلَیهِ ، وإن قَلَّ

هیچ چیز نزد خداوند عزّوجلّ محبوبتر ازعملى نیست که بر آن مداومت شود ؛ هر چند اندک باشد.  الکافی : ج 2 ، ص 82 ، ح 3

40. عَالِمٌ ینتَفع بِعِلمِه أَفضَل مِن سَبعین ألف عَابد

دانشمندی كه از علمش سود برند، از هفتاد هزار عابد بهتر است .   بحارالانوار،ج75 ،ص173

سالروز نورانی ترین پیوند هستی ، پیوند گل باغ نبوی با امیرالمؤمنین مولا علی، تبریک و تهنیت.

بر اوج محبت علی اوجی نیست           در بحر بجز کرامتش موجی نیست

در کل ممالک و مذاهب به جهان         مانند علی و فاطمه زوجی نیست

پیوند آسمانی
مَنِشی نیکو                                                                                                                                                                                                                                                                           
ازدواج، سنتی است آسمانی، الهی و ارزشمند که مایه آرامش و اطمینان فرد، تحکیم بنیان خانواده و ثبات و پایداری و امنیت اجتماع می گردد. اسلام بر این منش نیکو و این نهاد اجتماعی کوچک، امّا پراهمیّت چندان تأکید فرموده که گاه آن را تا حد وجوب رسانده است. شیوه ها و حدودی که در این دین مقدس برای امر مهم و حساس ازدواج به تفصیل بیان شده، راهی است به سوی استحکام آن و چارچوبی برای رسیدن آن به فرجامی نیک و سعادت مندانه است. بنابراین، زندگی موفق، در پناه ازدواجی موفق، و ازدواج موفق، در گرو عمل به دستورات روشن گرانه دین مبین اسلام است.
پیوندی آسمانی
امروز فاطمه ای که حبیبه خدا، عصاره خوبی ها و نگین تحیّر برانگیز خلقت است، با مردی آسمانی و الهی، مردی از تبار نور، مردی از دیار بهشت، علی مرتضی، وصی رسول خدا پیوند ازدواج می بندد. عرشیان هلهله گویان، عالم را نورافشان می کنند. سلام و درود از آسمان می بارد و طَبَق طَبَق تحفه از عرش فرو می بارد. مبارک باد این جشن آسمانی بر همه آسمانیان.
پیوند نور با نور
به راستی در کجای عالَم خلقت، از ازل تا ابد همتایی پیدا می شد برای فاطمه علیهاالسلام اگر علی علیه السلام نبود و کدام گل سرسبد آفرینش می توانست همسری علی علیه السلام را بپذیرد، اگر فاطمه علیهاالسلام نبود. اینک دو درّ یگانه، دو خورشید بی همتا و دو شاخه گل از بوستان عصمت و طهارت پیوند ازدواج می بندند و آفرینش، در ناب ترین لحظه حضورش، پیوند دو نور را جشن می گیرد. عقد ازدواج این دو وجود آسمانی در عرش و در حضور ملایک بر پا شده است و اینک در زمین، حبیب خدا، رسول اکرم صلی الله علیه و آله خطبه این عقد را جاری می کند. آن گونه آسمانی و الهی که چشمان ملایک هم از جلال و شکوه آن به اشک می نشیند.
همتاییِ بی همتا
وقتی علی مرتضی علیه السلام با همه سادگی، با همه فروتنی و با همه جلال و جبروت ایمانی اش به خواستگاری فاطمه زهرا علیهاالسلام آمد و وقتی پیامبر به سنتی نیک و الهی و انسانی، از دخترش پاسخ خواست، پاسخْ سکوت بود و سکوت. و چه پاسخی از سکوتی محض رساتر بود. فاطمه علیهاالسلام برترین بانوی زمان خود و همه اعصار بود و این را همه می دانستند. او نه فقط دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله بود، که پاکی، عصمت، الهی بودن و مقام بلندش نزد خدا بر هیچ کس پوشیده نبود و کسان بسیار بودند که آرزوی همسری او را داشتند. امّا روشن بود که او همتای آنان نبود و اینک کسی به طلب این همسری آمده که خود آینه خوبی ها و پاکی ها و الهی بودن هاست و زیبایی این پیوند و اوج این همتایی و همسری را، با چه زبانی جز سکوت می توان توصیف کرد؟
حیا در ازدواج
چشمانِ به زمین دوخته، قامت فروتن و سر به زیر افکنده و صدایِ آرام مولا، حکایت از شرم و حیای بسیار دارد و این حیامندی، در تمام لحظات برپایی اتصال آسمانی او با همسرش و ازدواج مبارک او در چشمان مولا علی علیه السلام و فاطمه زهرا علیهاالسلام به چشم می خورد. این شرم زیبا و دلربا، تصویری است از ایمانی شگرف در وجود آن دو معصوم؛ که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرمود: «حیا، تمام دین است» و این حیای آسمانی، تأییدی است بر ایمان و پاکی آن کس که به همسری برگزیده می شود.
هم ترازی در ازدواج
هم پایگی و هم ترازی زن و مرد در ازدواج، ملاکی است که غالبا مورد توجه قرار می گیرد، ولی چه بسیار ازدواج ها که با وجود این هم پایگی ها، از هم گسیخته می شود و راز این اتفاق، در نوع این هم پایگی است. در همسری مولا علی علیه السلام و بانوی دو عالم فاطمه زهرا علیهاالسلام سخن از هم شأن بودن در مقام الهی آنان بود. هرچند دانایی، دارایی، زیبایی و بسیاری از موارد دیگر نیز می تواند در این امر مؤثر باشد، ولی آن چه اصل و مایه استحکام این پیوند است، ایمان و رتبه معنوی و کمال روحی فرد است.
ساده امّا با شکوه
در مراسمی بی ریا و ساده، پس از یک خواستگاری بی پیرایه و به دور از تشریفات و سخت گیری ها، با تعیین مهریه ای برابر دارایی داماد و آن هم بسیار اندک و تهیه جهیزیه ای به همان اندازه ساده و بی پیرایه، آسمانی ترین و نورانی ترین پیوند عالم خلقت جان گرفت. مراسم عروسی در نهایت سادگی برگزار شد، ولی با این حال، تمام مردم شهر مدینه به ولیمه فراخوانده شدند. آن ها، شادی کنان و دعاگویان، بدور از هر آن چه ذره ای نارضایتی خداوند را در پی داشته باشد، در مراسم حاضر شدند؛ مراسمی پاک، بزرگ، شکوه مند و مورد پسند خالق این پیوند مبارک، که گویی ازآسمان نیز سلام و تبریک بر آن می بارید.
جریانی پربار
ازدواج، برخورد دو جریان به یکدیگر و تشکیل جریانی پربارتر، روان تر و ثمربخش تر است. در ازدواج مولای متقیان علی علیه السلام و بانوی عالمیان فاطمه زهرا علیهاالسلام ، هدفْ تنها کمال انسانی بود و رضایت خداوندی و نمایش اوج بندگی معبود. تا زمانی که پیوند دو زوج برپایه این گونه تفاهم معنوی باشد، برخورد و اتصال آن دو، از آشوب و گِرِه به دور است، ولی نفوذ خواهش های نفسانی و خودخواهی ها، توجه به خود به جای توجه به هدف و گرفتار شدن به زیبایی ها و عشق های مجازی، برخورد این دو جریان را چنان گره خورده و آشوب زده می سازد که نه باری از آن بر می آید و نه ثمری به دست می دهد.
الگوی همسرداری
بهترین منش زندگی و شیوه برخورد زن و مرد در زندگی مشترک، در آینه ازدواج آسمانی مولای متقیان علی علیه السلام و همسرش فاطمه زهرا علیهاالسلام نمود دارد. بر اساس درخواست آن ها، پیامبر صلی الله علیه و آله در تقسیم امور خانه، کارهای داخل خانه را بر عهده دخترش زهرا علیهاالسلام نهاد و علی علیه السلام را مأمور کارهای بیرون از خانه کرد. این بهترین تقسیمی است که می تواند باعث سلامت و نشاط جسم و روح و روان خانواده باشد. البته در کنار آن، بانوی بزرگ ما، فاطمه زهرا علیهاالسلام پس از دو روز گرسنگی، در پاسخ همسرش که چرا از او چیزی نخواسته، می فرماید: «از خدایم شرم می کنم از تو چیزی بخواهم که تهیه آن برایت دشوار است» و علی علیه السلام هم، دریایی از مهربانی، عطوفت و همراهی با خانواده در داخل خانه است. خداوند درود و رحمت خود بر آن بزرگ واران و پیروان آنان فروبارد.
رمز ماندگاری
می شود از رنگ وارنگ دنیا خالی بود و ازآبی آسمان سرشار. می شود ساده ترین بود و برترین. پیوند آسمانیِ برترین بانوی عالم فاطمه زهرا با مولای مؤمنان علی علیهماالسلام چنین بود. جهیزیه ای از چند تکه لوازم ضروری و بیش ترش سفال و لباسی ساده و جشنی ساده تر، ولی ماندنی ترین و آسمانی ترین پیوند عالم. آن روزها، چه بسیار جشن های پرخرج و ازدواج های شاهانه دختران و پسران بزرگان اقوام و قبایل برگزار شد که همگی به زودی غبار زمان بر خود گرفت و از یاد رفت، یا در طوفان برخوردها و ناملایمت ها، از میان رفت و گسست. پس رمز ماندگاری و خوش بختی در مادیّات، تجملات و دارایی ها نیست. اندیشه ای باید و تأملی!

یا جواد الائمه(ع)

باران سخاوتت همان لطف عظیم

آن جودوصفا وکرمت فضل کریم

آن سفره رحمتی که پهن است هنوز

از برکت آن نور دل ابن رضا ست

شهادت جانسوز باران سخاوت ،چشمه برکت،  آبشار ریزان رحمت الهی حضرت جواد الائمه (ع)بر امام عصر(عج)تسلیت باد.

دلنوشته :ز-میراحمدی

ماه ذی الحجه آخرین ماه سال هجری قمری است و ماهی است بسیار پربرکت. بزرگان دین هنگامی که این ماه وارد می شد، اهمیت خاصی بویژه در دهه اول این ماه به عبادت می دادند.

در بعضی از روایات آمده است، شب های دهگانه ای که قرآن در سوره “والفجر ولیال عشر” به آن سوگند یاد کرده است، شب های دهه اول این ماه شریف است و این سوگند به خاطر عظمت آن است.خداوند در سوره حج (آیه 28) ضمن بیان فریضه بزرگ ˈحجˈ سخن از ˈایام معلوماتˈ گفته است که مومنان باید در آن به یاد خدا باشند. یکی از تفسیرهای معروف ˈایام معلوماتˈ که در روایات نیز آمده است، 10 روز اول ماه ذی الحجه است.در حدیثی از رسول خدا (ص) می خوانیم که عبادت و کار نیک در هیچ ایامی به اندازه این ایام (ده روز اول ماه ذی الحجه) فضیلت ندارد.

* روز اول ماه و اعمال این روز (روز اول ذی الحجه روز ترویه است )

1-روزه اش مستحب است . در روایتی از امام موسی بن جعفر (ع) نقل شده است که هر کس روز اول ماه ذی الحجه را روزه بگیرد، خداوند برای وی پاداش عظیمی را می نویسد.

2-غسل هم از دیگر اعمالش است.

3- نماز حضرت فاطمه(س)  مرحوم شیخ طوسی نیز بیان کرده است: مستحب است در این روز، نماز حضرت فاطمه(س) را بخواند و این نماز چهار رکعت است (هر دو رکعت به یک سلام) و همانند نماز حضرت امیرالمومنین (ع) است؛ در هر رکعت، یک مرتبه سوره حمد و پنجاه مرتبه سوره قل هو الله را بخواند و بعد از سلام تسبیح حضرت فاطمه (س) را بگوید.، آنگاه این دعا را بخواند: ˈسبحان ذی العز الشامخ المنیف، سبحان ذی الجلال الباذخ العظیم، سبحان ذی الملک الفاخر القدیم، سبحان من یری اثر النمله فی الصفا، سبحان من یری وقع الطیر فی الهواء، سبحان من هو هکذا و لا هکذا غیره.ˈمنزه است خدای صاحب عزت بلند و والا منزه است صاحب شوکت مرتفع و بزرگ، منزه است صاحب فرمانروایی گرانمایه و دیرینه منزه است آن کس که بیند جای پای مور را برروی سنگ خارا، منزه است آن کس که بیند رد عبور پرنده را در هوا منزه است آن کس که فقط او چنین است و جز او چنین نیست.

4-همچنین نقل شده است که نیم ساعت قبل از ظهر، دو رکعت نماز بگذارد و در هر رکعت، یک مرتبه سوره حمد و ده مرتبه سوره قل هو الله و ده مرتبه آیه الکرسی و ده مرتبه سوره انا انزلناه را بخواند.

*** در هر روز از دهه بخواند پنج دعایى را كه حضرت جبرئیل براى حضرت عیسى علیه السلام از جانب حق تعالى هدیه آورده كه در ایام این دهه بخواند و آن پنج دعا این است‏:

1-أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِیكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ  بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ  2- أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِیكَ لَهُ أَحَداً صَمَداً لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لاَ وَلَداً 3- أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِیكَ لَهُ‏ أَحَداً صَمَداً لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ 4- أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِیكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ هُوَ حَیٌّ لاَ یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌٌ5- ) حَسْبِىَ اللهُ وَکَفى، سَمِعَ اللهُ لِمَنْ دَعا، لَیْسَ وَرآءَ اللهِ مُنْتَهى،اَشْهَدُ للهِِ بِما دَعا،وَاَنَّهُ بَرىءٌ مِمَّنْ تَبَرَّءَ، وَاَنَّ لِلّهِ الاْخِرَةَ وَالاُْولى

پس حضرت عیسى علیه السلام ثواب بسیارى نقل كرده براى خواندن هر یك از این پنج دعا را صد مرتبه و دور نیست چنانكه علامه مجلسى رحمة الله علیه فرموده اگر كسى هر روز هر یك از این دعاها را ده مرتبه بخواند عمل به روایت كرده باشد و اگر هر روز هر یك را صد مرتبه بخواند بهتر خواهد بود.

برخی اعمال مشترک دهه اول ذی الحجه

در روایتی از امام موسی کاظم (ع) نقل شده است که هر کس 9 روز اول ذی الحجه را روزه بدارد، خداوند ثواب روزه تمام عمر را برای او می نویسد.

امام صادق (ع) می فرماید: پدرم حضرت امام باقر (ع) به من فرمود: پسرم! در دهه نخست از ماه ذی الحجه، هر شب میان نماز مغرب و عشا این دو رکعت نماز را ترک مکن:

خواندن دو ركعت نماز ما بین مغرب و عشا در تمام شبهاى این دهه در هر ركعت بعد از حمد بخواند یك مرتبه توحید و آیه‏

وَ وَاعَدْنَا مُوسَى ثَلاَثِینَ لَیْلَةً وَ أَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِیقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً وَ قَالَ مُوسَى لِأَخِیهِ هَارُونَ اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَ أَصْلِحْ وَ لاَ تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ‏   و وعده گذاشتیم با موسى سى شب و تمدیدش كردیم‏ده شب دیگر پس تمام شد میقات پروردگارش چهل شب، و موسى به برادرش هارون گفت جانشین من باش در قومم و مصلح باش و به راه مفسده جویان مرو.

اگر چنین کنی، درثواب حاجیان، و اعمال حج آنها شریک می شوی.

التماس دعا

دحوالارض روزیست که زمینها از زیر خانه خدا کشیده شده و پهن گردیده است چون اول جایى که از زمین خلق شد، موضع خانه کعبه بود و لذا کعبه را أُمُّ القُرى مى گویند.(وقایع الایام، صفحه 101)

اعمال شب و روز دحو الارض (25 ذیالقعده)
* روزه :
روز دحوالارض از چهار روزی است که در تمام سال به فضیلت روزه گرفتن، ممتاز است و در روایتى آمده است که روزه ‏اش مثل روزه هفتاد سال است ؛ و در روایت دیگر کفاره هفتاد سال است و هر که این روز را روزه بدارد و شبش را به عبادت بسر آورد از براى او عبادت صد سال نوشته شود ؛ و هر چه در میان آسمان و زمین وجود دارد براى کسی که در این روز روزه‏دار باشد استغفار می‌کنند. و این روزى است که رحمت خدا در آن منتشر گردیده و از براى عبادت و اجتماع به ذکر خدا در این روز اجر بسیارى است و از براى این روز به غیر از روزه و عبادت و ذکر خدا و غسل دو عمل وارد است .
* نماز :
نمازى که در کتب شیعه قمیین روایت شده . و آن دو رکعت است در وقت چاشت در هر رکعت بعد از حمد پنج مرتبه سوره و الشمس بخواند و بعد از سلام نماز بخواند لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِی الْعَظِیمِ پس دعا کند و بخواند یا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیئَاتِی وَ مَا عِنْدِی یا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ .
* دعا :
خواندن این دعا است که شیخ در مصباح فرموده مستحب است خواندن آن

اللَّهُمَّ دَاحِی الْکَعْبَةِ وَ فَالِقَ الْحَبَّةِ وَ صَارِفَ اللَّزْبَةِ وَ کَاشِفَ کُلِّ کُرْبَةٍ أَسْأَلُکَ فِی هَذَا الْیوْمِ مِنْ أَیامِکَ الَّتِی أَعْظَمْتَ حَقَّهَا وَ أَقْدَمْتَ سَبْقَهَا وَ جَعَلْتَهَا عِنْدَ الْمُؤْمِنِینَ وَدِیعَةً وَ إِلَیکَ ذَرِیعَةً وَ بِرَحْمَتِکَ الْوَسِیعَةِ أَنْ تُصَلِّی عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ الْمُنْتَجَبِ فِی الْمِیثَاقِ الْقَرِیبِ یوْمَ التَّلاقِ فَاتِقِ کُلِّ رَتْقٍ وَ دَاعٍ إِلَى کُلِّ حَقٍّ وَ عَلَى أَهْلِ بَیتِهِ الْأَطْهَارِ الْهُدَاةِ الْمَنَارِ دَعَائِمِ الْجَبَّارِ وَ وُلاةِ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ أَعْطِنَا فِی یوْمِنَا هَذَا مِنْ عَطَائِکَ الْمَخْزُونِ غَیرَ مَقْطُوعٍ وَ لا مَمْنُوعٍ [مَمْنُونٍ‏] تَجْمَعُ لَنَا بِهِ التَّوْبَةَ وَ حُسْنَ الْأَوْبَةِ یا خَیرَ مَدْعُوٍّ وَ أَکْرَمَ مَرْجُوٍّ یا کَفِی یا وَفِی یا مَنْ لُطْفُهُ خَفِی الْطُفْ لِی بِلُطْفِکَ وَ أَسْعِدْنِی بِعَفْوِکَ وَ أَیدْنِی بِنَصْرِکَ وَ لا تُنْسِنِی کَرِیمَ ذِکْرِکَ بِوُلاةِ أَمْرِکَ وَ حَفَظَةِ سِرِّکَ وَ احْفَظْنِی مِنْ شَوَائِبِ الدَّهْرِ إِلَى یوْمِ الْحَشْرِ وَ النَّشْرِ وَ أَشْهِدْنِی أَوْلِیاءَکَ عِنْدَ خُرُوجِ نَفْسِی وَ حُلُولِ رَمْسِی وَ انْقِطَاعِ عَمَلِی وَ انْقِضَاءِ أَجَلِی اللَّهُمَّ وَ اذْکُرْنِی عَلَى طُولِ الْبِلَى إِذَا حَلَلْتُ بَینَ أَطْبَاقِ الثَّرَى وَ نَسِینِی النَّاسُونَ مِنَ الْوَرَى وَ أَحْلِلْنِی دَارَ الْمُقَامَةِ وَ بَوِّئْنِی مَنْزِلَ الْکَرَامَةِ وَ اجْعَلْنِی مِنْ مُرَافِقِی أَوْلِیائِکَ وَ أَهْلِ اجْتِبَائِکَ وَ اصْطِفَائِکَ وَ بَارِکْ لِی فِی لِقَائِکَ وَ ارْزُقْنِی حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلُولِ الْأَجَلِ بَرِیئا مِنَ الزَّلَلِ وَ سُوءِ الْخَطَلِ اللَّهُمَّ وَ أَوْرِدْنِی حَوْضَ نَبِیکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ اسْقِنِی مِنْهُ مَشْرَبا رَوِیا سَائِغا هَنِیئا لا أَظْمَأُ بَعْدَهُ وَ لا أُحَلَّأُ وِرْدَهُ وَ لا عَنْهُ أُذَادُ وَ اجْعَلْهُ لِی خَیرَ زَادٍ وَ أَوْفَى مِیعَادٍ یوْمَ یقُومُ الْأَشْهَادُ اللَّهُمَّ وَ الْعَنْ جَبَابِرَةَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ بِحُقُوقِ [لِحُقُوقِ‏] أَوْلِیائِکَ الْمُسْتَأْثِرِینَ اللَّهُمَّ وَ اقْصِمْ دَعَائِمَهُمْ وَ أَهْلِکْ أَشْیاعَهُمْ وَ عَامِلَهُمْ وَ عَجِّلْ مَهَالِکَهُمْ وَ اسْلُبْهُمْ مَمَالِکَهُمْ وَ ضَیقْ عَلَیهِمْ مَسَالِکَهُمْ وَ الْعَنْ مُسَاهِمَهُمْ وَ مُشَارِکَهُمْ اللَّهُمَّ وَ عَجِّلْ فَرَجَ أَوْلِیائِکَ وَ ارْدُدْ عَلَیهِمْ مَظَالِمَهُمْ وَ أَظْهِرْ بِالْحَقِّ قَائِمَهُمْ وَ اجْعَلْهُ لِدِینِکَ مُنْتَصِرا وَ بِأَمْرِکَ فِی أَعْدَائِکَ مُؤْتَمِرا اللَّهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلائِکَةِ النَّصْرِ وَ بِمَا أَلْقَیتَ إِلَیهِ مِنَ الْأَمْرِ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ مُنْتَقِما لَکَ حَتَّى تَرْضَى وَ یعُودَ دِینُکَ بِهِ وَ عَلَى یدَیهِ جَدِیدا غَضّا وَ یمْحَضَ الْحَقَّ مَحْضا وَ یرْفِضَ الْبَاطِلَ رَفْضا اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَیهِ وَ عَلَى جَمِیعِ آبَائِهِ وَ اجْعَلْنَا مِنْ صَحْبِهِ وَ أُسْرَتِهِ وَ ابْعَثْنَا فِی کَرَّتِهِ حَتَّى نَکُونَ فِی زَمَانِهِ مِنْ أَعْوَانِهِ اللَّهُمَّ أَدْرِکْ بِنَا قِیامَهُ وَ أَشْهِدْنَا أَیامَهُ وَ صَلِّ عَلَیهِ [عَلَى مُحَمَّدٍ] وَ ارْدُدْ إِلَینَا سَلامَهُ وَ السَّلامُ عَلَیهِ [عَلَیهِمْ‏] وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ *

زیارت حضرت امام رضا علیه السلام : که بهترین و بافضیلت‌ترین عمل مستحبی این روز است.
*غسل
*ذکــر خداوند :

معنای ذکر، فقط گفتن الفاظ و اوراد و نام‌های خداوند نیست. بهترین نوع ذکر خدا، به یاد خدا بودن و او را بر اعمال و گفتار و کردار خویش ناظردانستن است.
دحوالارض در قرآن
در قرآن کریم به دحوالارض اشاره شده است. خداوند در آیه 30 سوره نازعات می فرماید: «وَالْأَرْضَ بَعْدَ ذَلِکَ دَحَاهَا؛ و زمین را بعد از آن (آفرینش آسمان و زمین) گسترش داد». بر اساس نظر بیشتر مفسران، منظور از «دَحیها» در این آیه، همان دحوالارض است.

 

گوهر شرم وحیا درجان است

پاکی چشم ودل از رضوان است

توشه آن که بهایش جان است

به سخن گفتن ما آسان است

دلنوشته:ز-میراحمدی

بذر تدبیر بجان رونق داد

صدف اکسیر درایت بنهاد

شنبم شرم که رخ را سوزاند

عقل برمَسندتدبیر نشاند

 

دلنوشته:ز-میراحمدی