بیان اخلاقی حجه الاسلام والمسلمین سیدمجتبی نورمفیدی رئیس هیأت امنای مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان
در کلمات معصومين (ع) و رفتار آنها يکي از نکات محوري و مهم، ادب در کلام است، اين ادب کلامي جلوههاي مختلفي دارد و خيلي ظرافت دارد و مراتب مختلف براي آن متصور است. زشت گويي، فحش، لعن و سب و طعن در کلمات ائمه (ع) منع شده است،
علی (ع) ميفرمايند: «قولوا للناس احسن ما تحبون ان يقال فيکم فإن الله يبغض اللّعّان السبّاب الطّعّان علی المؤمنين» [1] ؛ بهترين چيزی را که دوست داريد درباره شما گفته شود درباره ديگران بگوييد، خداوند تبارک و تعالی شخص لعن کننده و نفرين کننده، سب کننده و طعن زننده بر مؤمنين را مبغوض ميشمارد. کسی که اهل لعن کردن و دشنام دادن و طعنه زدن است مبغوض خداوند متعال است.
ممکن است کسی بگويد در روايت وارد شده که طعن و لعن و سب نسبت به مؤمنين مبغوض خداوند است و اين بدين معنی است که سب و لعن و طعن نسبت به غير مؤمنين اشکال ندارد و انسان مجاز است هر چه را دوست دارد نسبت به غير مؤمنين بگويد. لکن روشن است که منظور روايت اين نيست که طعن و سب و لعن فقط نسبت به مؤمنين مبغوض خداوند متعال است. اين امور نسبت به غير مؤمنين هم ناپسند است و در قرآن و روايات وارد شده که کفار را سب نکنيد چون آنها هم در مقابل خدای شما را سب خواهند کرد، پس اين امور نسبت به همه اعم از مؤمن و غير مؤمن جايز نيست. بله لعن به اين معنی که مثلاً در مورد کفار گفته شود از رحمت خداوند دور باشند اشکال ندارد و اين غير از سب است قدر مسلم اين است که سب نسبت به مؤمنين بايد رعايت شود و تشخيص مؤمن هم سليقهای نيست تا انسان بگويد فلانی که مؤمن نيست پس سب او اشکالی ندارد و چنين کاری خارج از سيره و روش معصومين (ع) و بر خلاف سفارشات آنهاست. ادب در کلام چيزی است که در سيره معصومين (ع) فراوان به چشم ميخورد، معصومين (ع) در گفتار و رفتار خود هميشه ادب کلامی را رعايت ميکردند حتی با کسانی که دشمن آنها بودند، حقايق را ميگفتند اما هيچ گاه از چارچوب ادب کلامی خارج نميشدند. در روايت وارد شده که خداوند تبارک و تعالی بهشت را بر فحّاش بيحيا که برای او مهم نيست که درباره ديگران چه بگويد و ديگران هم درباره او چه بگويند، حرام کرده است. همچنين در روايتی از رسول اکرم (ص) وارد شده که حضرت ميفرمايند: «إن مِن شرّ عباد الله مَن تکره مجالسته لفحشه» [2] ؛ از بدترين بندگان خداوند کسی است که مردم از همنشينی با او اکراه دارند به خاطر اينکه اهل فحش است. پس سب و لعن ديگران از اموری است که مبغوض خداوند تبارک و تعالی و اهل بيت (ع) است و معصومين (ع) مجسمه ادب در کلام بودهاند و ما هم به عنوان پيروان آنها بايد اين ادب را از آنها ياد بگيريم.
«والحمد لله رب العالمين»
[1] . بحار الانوار، ج87، ص181، ح67.
[2] . کافي، ج2، ص323، ح3.
|
موضوعات: نکات اخلاقی
[جمعه 1392-05-04] [ 12:51:00 ب.ظ ]