فخر فروشی در جزئی ترين حالات مربوط به انسان شروع مي­شود تا امور مهمه، از افراد عادی گرفته تا کسی که يک رياست و موقعيتی دارد. نبايد فکر کرد که فخر فروشی منحصر در کسی است که مثلاً از يک قدرت و موقعيتی برخوردار است يا از زيبايی برخوردار است. فخر فروشی يک حالت نفسانی است که جلوه مي­کند ممکن است دو نفر که هر دو در شرايط اجتماعی و مالی يکسانی باشند مثلاً فقير باشند اما همين انسان فقير اگر به يک خودکار و تسبيحی که دستش مي­گيرد و ساير کارها و چيزهايش بخواهد تفاخر کند اين هم فخر فروشی است. تا برسد به کسی که به حسب ظاهری ابزار تفاخر برايش بيشتر فراهم است، اين خيلی مهم است که فخر فروشی ضد تعالی و کمال انسان است. خداوند متعال مي­خواهد دائماً خوديت­ها و منيت­ها در انسان از بين برود و خودش را نبيند و اين هوای نفس در انسان ضعيف شود. خداوند متعال مي­خواهد انسان از اين اموری که ممکن است فريبنده باشد، او را رهايی بدهد. انسان گاهی روايات را که مي­شنود با خودش مي­گويد که ما که اصلاً مشمول اين روايات نيستيم ولی اينگونه نيست با دقت در احوال شخصيه خودمان اگر به لايه­های پنهانی روح و روان خود مراجعه کنيم بعضاً مي­بينيم گرفتار هستيم. از همين درس و ساير اعمال و رفتار متوجه خواهيم شد که واقعاً فخر فروشی کرده­ايم لکن تفاخر مراتب دارد.

امام رضا(ع) مي­فرمايد: اميرالمؤمنين(ع) روزی به عيادت صعصعة بن صوحان رفتند که از اصحاب خاص و از خواص اصحاب حضرت است «إن اميرالمؤمنين عاد صعصعة بن صوحان فی مرضه فلما قام من عنده قال(ع) يا صعصعة لاتفتخرنّ علی اخوانک بعيادتی إياک و اتق الله» [1] اميرالمؤمنين(ع) مي­فرمايد: ای صعصعة با اينکه من از تو عيادت کردم بعداً به برادرانت فخر فروشی نکني. وقتی امکان داشته باشد صعصعة به عيادت اميرالمؤمنين فخر فروشی بکند معلوم مي­شود در ديگران امکان آن زياد است؛ به نظر خودشان به برترين امور تفاخر کنند ولی اين تفاخر هم مهلک است. علي(ع) مي­فرمايد: يک وقت نکند به اشخاص ديگر مفاخره شود به واسطه اينکه من علی به عيادت تو آمده­ام. لذا توجه به اين مسئله خيلی مهم است چون باعث سقوط انسان است اگر توجه نداشته باشد.

«والحمد لله رب العالمين»

[1] . مستدرک الوسائل، ج12، ص900.