هیچ کاری در عالم گم نمی شود .کم و زیاد ثبت است . و هیچ فعلی نیست که انسان ان را انجام دهد مگر اینکه نتایجی بر انجام ان بار است . کار انسان خوب یا بد ؛زشت یا زیبا ثمراتی دارد که از کار انسان جدا نیست یعنی با انجام کار این نتایج می اید و از ان نمی توان گریخت .اگر انسان مرتکب گناهی شود و از ان توبه کند و توبه اش حقیقی باشد نتیجه توبه نصوح پوشاندن گناه و در نیجه بی اثر کردن آن است .یعنی انسان تائب مشمول اسم تواب ،ستار و غفار پروردگار می شود و با حفظ توبه خداوند کاری می کند که خوبیها و حسنات او غلبه یابد و بر دل ها و اذهان نقش بندد.توبه كردن از گناهان , بستگي به گناهي دارد كه انجام شده است . اگر گناهي مشتمل بر حق الناس است , بايد علاوه بر پشیمانی از گناه و ثبات قدم در دوری از ان حق ضایع شده از مردم (حق الناس) را ادا کند و اگر گناه حق الله است مثل نماز و روزه , بايد علاوه بر پشیمانی از گناه و ثبات قدم در دوری از گناه ،ان را قضا کند . مهم آن است که در اين تصميم ثبات و استواري باشد . خوب حال سوال این جاست ایا توبه اثر وضعی گناه را می تواند از بین ببرد ؟اثر وضعی چیست ؟اثر وضعی تاثیرات انجام یک کار است که با انجام ان کار این تاثیرات حتما پدیدار می شود .مثلا اگر اب ریخته شود خیسی به دنبالش هست و اگر گناه انجام شود تاثیرات گناه به دنبالش می اید .مثلاکسی که به والدینش ظلم کند توفیقات معنوی خود را از دست می دهد خداوند کريم در آيه 29 سوره شوري مي فرمايد: «و ما اصابکم من مصيبه فبما کسبت ايديکم و يعفو عن کثير» و هر گرفتاري که به شما رسد به خاطر اعمالي است که انجام داده ايد و بسياري را نيز عفو مي کند.

حال اگر گناهکار توبه کند و ان گناه را تکرار نکند ان دسته از اثرات که از حوزه فرد خارج می شود و وارد حوزه مشترک با دیگران می شود مانند بد نامی و سوءظن مردم به او و اطمینان نداشتن به وی چطور ایا ان ها نیز با توبه بر طرف می شود یا خیر ؟ پاسخ این است اگر توبه نصوح باشد و گناه تکرار نشود خداوند اثرات وضعی گناه را نیز جبران می کند البته همانطور که گفته شد گناهانی که با انجام ان حقوق مردم ضایع شده است فرق دارد و باید انسان در صدد جبران حق الناس شخصا بر بیاید مثلا اگر مال کسی نزدش بوده ودر امانت خیانت کرده و حال پشیمان شده و توبه کرده وتصمیم گرفته گناهش را دیگر تکرار نکند خداوند توبه او را می پذیرد اما این مساله به این معنا نیست که توبه او جای خیانت در امانت او را پر می کند خیر او باید حقوق ضایع شده مردم را بپردازد و برای برطرف کردن بد گمانی مردم تلاش کند در این صورت خداوند نیز جبران می کند .پس اثر گناه با گناه می اید و اگر انسان توبه کند ان دسته از اثرات که به حق الله بر می گردد را خداوند می پوشاند و حتی به جای ان حسنات می گذارد اما ان دسته از گناهان که در تعامل و به نسبت دیگران شکل می گیرد پس از توبه ،شخص تائب باید در صدد جبران حقوق ضایع شده باشد وپس از انجام این مساله مشمول جباریت پروردگار می شود .در قرآن کريم آمده است: «إن الحسنات يذهبن السيئات» يعنی قطعا خوبی‌ها از ميان برنده پليدی هاست. (هود/14)