ابوریحان، محمد بن احمد خوارزمی، از برجسته ترین محققان مسلمان و از بزرگترین دانشمندان ایران عهد اسلامی است. او به سال 362 هجری قمری در بیرون حوالی خوارزم چشم به جهان گشود و به همین سبب، او را «بیرونی» نام نهادند.
او از سرآمدهای روزگار خود و دارای ابعاد مختلف علمی بود. موید این مطلب تعداد زیاد كتاب‌ها و عمق نوشته‌های این داشمند بزرگ است. او مباحث متعددی را مطرح و نظریات جدیدی را ابداع كرد كه كسی قبل از او آنها را بیان نكرده بود. ابوریحان بیرونی در علوم متعدد، نظریه های جدیدی را پایه گذاری كرد در پزشكی و داروشناسی به ترجمه اصطلاحات دارویی و نامگذاری داروها به زبان عربی و فارسی برای اولین بار از زبان یونانی پرداخت.
در نجوم نظریه ی حركت وضعی زمین، تعیین سمت قبله در شهرهای گوناگون؛ در جغرافیا، محاسبات طول و عرض جغرافیایی شهرها و ترسیم نقشه شهرها بود. وی همچنین به اظهار نظر در مورد زمان پیدایش عالَم، چگونگی پدید آمدن لایه سطحی زمین و تبدیل دریاها به خشكی پرداخت. در شیمی و كانی شناسی، تعیین وزن مخصوص عناصر در شیمی، به خصوص تعیین وزن مخصوص هیجده سنگ و فلز گرانبها برای اوّلین بار از سوی او مطرح شد.
سر انجام ابوریحان بیرونی، پس از سالها تلاش و كوشش در راه علم و فضیلت، در روز جمعه 2 رجب سال 440 ق در سن 78 سالگی چشم از جهان فرو بست.
