بیان اخلاقی  حجه الاسلام والمسلمین سیدمجتبی نورمفیدی عضوهیأت امنای مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان

روايتي است که از عيسي مسيح علي نبينا و آله و عليه السلام نقل شده که مي فرمايد:
«القُلوبُ ما لم تَخرِقْها الشَّهَواتُ ويُدَنِّسْها الطَّمَعُ ويُقْسِها النَّعيمُ فَسوفَ تَكونُ أوعيَةً للحِكمَةِ». (تحف العقول، ص504 / منتخب ميزان الحکمه، حديث 1205310)

در اين روايت سه شرط مهم برای آمادگی قلب نسبت به پذيرش حکمت و معرفت بيان مي­کند؛ طبق آنچه که از روايات بدست مي­آيد) برای اينکه انسان به حکمت و علم حقيقی برسد دو چيز لازم است يکی ظرف پاک و تميز باشد و دوم اينکه در اين ظرف چيزی سالم را وارد کند نه داشتن ظرف خالی به تنهايی کافی است و نه داشتن اندوخته به تنهايی بدون ظرف سالم. ما هم ظرف مي­خواهيم و هم مظروف؛ هم ظرف بايد سالم باشد و هم مظروف بايد سالم باشد اگر يک ظرف سالمی نباشد شير سالم داخل آن ريخته شود فاسد مي­شود اگر ظرف پاکی باشد اما چيز ناسالم داخل ريخته شود باز هم قابل استفاده نيست. استفاده وقتی است که هم ظرف سالم و تمييز باشد و هم مظروف خيلی از ما در اين دو جهت مشکل داريم يک عده­ به کج راه مي­روند و فکر مي­کنند اين ظرف به تنهايی خودش پاک باشد اين ديگر معارف سرازير مي­شود؛ درست است که درهای حکمت باز مي­شود ولی اين گونه نيست که کسی گوشه­ای بشيند و فقط دعا کند و اجتناب از گناه هم بکند و رو به مقدسی هم بياورد ولی تلاش در جهت درس و تحصيل علم نداشته باشد، معذلک عالم شود. با صرف اين اعمال عبادی کسی عالم و انديشمند نمي­شود. درست که العلم نور يقذفه الله فی قلب من يشاء» اما اگر قرار بود به صرف اين مطلب کسی عالم و انديشمند و حکيم شود افراد بسيار مي­شدند. قلب پاک و سالم زمينه را آماده مي­کند که اگر معارف و علوم صحيح در آن ريخته شود آنگاه انسان اهل حکمت مي­شود. يک عده­ای هم از اين طرف سراغ علوم و معارف مي­روند و از آن طرف ديگر غافل مي­شوند؛ که در اين صورت ببينيد چه فاجعه­ای به بار مي­آيد عالمان فاسق حکايتشان اين است که اصطلاحات و علوم را مي­آموزند اما اينها را در يک ظرف ناسالم مي­ريزند. تاريکي­های قلب اگر در يک عالم دين هم باشد اين به ديگران سرايت مي­کند. پس راه درست و صحيح اين است که هم اين قلب آماده باشد و هم آن علومی که داخل آن ريخته مي­شود سالم باشد. کسی ممکن است قلبش سالم باشد ولی پيش کسی مي­رود که کج فهم است يا عالم نيست و مطالبی را داخل ظرف قلب بريزد که نادرست است، اين بدرد نمي­خورد. پس هم ظرف تمييز و پاک لازم است و هم معلومات و علوم و معارف اصيل و مطمئن و الهي.

حضرت مسيح (ع) اينجا راجع به ظرف مي­فرمايد: قلوب تا زمانی که شهوات آنها را ندريده و تا زمانی که طمع آن را آلوده نکرده و تا زمانی که نعمت­ها او را سخت نکرده، مي­تواند ظرف برای حکمت­ها باشد. شهوت قلب را مي­درد و پاره مي­کند و طمع قلب را آلوده مي­کند و نعمت اگر انسان توجه نداشته باشد موجب قسوت و سختی قلب مي­شود و آنگاه آمادگی برای پذيرش نخواهد داشت. لذا بايد توجه داشت اگر مي­خواهيم قلوب ما مصداق «فَسوفَ تَكونُ أوعيَةً للحِكمَةِ» بشود، بايد شهوات را کنترل و طمع قلب را آلوده نکند و نعمت­هايی که داريم قلبمان را سخت نکند.

«والحمد لله رب العالمين»

 

موضوعات: نکات اخلاقی
[شنبه 1392-04-08] [ 09:13:00 ق.ظ ]