بیان اخلاقی حجه الاسلام والمسلمین سیدمجتبی نورمفیدی عضوهیأت امنای مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان
روايتي است که از عيسي مسيح علي نبينا و آله و عليه السلام نقل شده که مي فرمايد:
«القُلوبُ ما لم تَخرِقْها الشَّهَواتُ ويُدَنِّسْها الطَّمَعُ ويُقْسِها النَّعيمُ فَسوفَ تَكونُ أوعيَةً للحِكمَةِ». (تحف العقول، ص504 / منتخب ميزان الحکمه، حديث 1205310)
در اين روايت سه شرط مهم برای آمادگی قلب نسبت به پذيرش حکمت و معرفت بيان ميکند؛ طبق آنچه که از روايات بدست ميآيد) برای اينکه انسان به حکمت و علم حقيقی برسد دو چيز لازم است يکی ظرف پاک و تميز باشد و دوم اينکه در اين ظرف چيزی سالم را وارد کند نه داشتن ظرف خالی به تنهايی کافی است و نه داشتن اندوخته به تنهايی بدون ظرف سالم. ما هم ظرف ميخواهيم و هم مظروف؛ هم ظرف بايد سالم باشد و هم مظروف بايد سالم باشد اگر يک ظرف سالمی نباشد شير سالم داخل آن ريخته شود فاسد ميشود اگر ظرف پاکی باشد اما چيز ناسالم داخل ريخته شود باز هم قابل استفاده نيست. استفاده وقتی است که هم ظرف سالم و تمييز باشد و هم مظروف خيلی از ما در اين دو جهت مشکل داريم يک عده به کج راه ميروند و فکر ميکنند اين ظرف به تنهايی خودش پاک باشد اين ديگر معارف سرازير ميشود؛ درست است که درهای حکمت باز ميشود ولی اين گونه نيست که کسی گوشهای بشيند و فقط دعا کند و اجتناب از گناه هم بکند و رو به مقدسی هم بياورد ولی تلاش در جهت درس و تحصيل علم نداشته باشد، معذلک عالم شود. با صرف اين اعمال عبادی کسی عالم و انديشمند نميشود. درست که العلم نور يقذفه الله فی قلب من يشاء» اما اگر قرار بود به صرف اين مطلب کسی عالم و انديشمند و حکيم شود افراد بسيار ميشدند. قلب پاک و سالم زمينه را آماده ميکند که اگر معارف و علوم صحيح در آن ريخته شود آنگاه انسان اهل حکمت ميشود. يک عدهای هم از اين طرف سراغ علوم و معارف ميروند و از آن طرف ديگر غافل ميشوند؛ که در اين صورت ببينيد چه فاجعهای به بار ميآيد عالمان فاسق حکايتشان اين است که اصطلاحات و علوم را ميآموزند اما اينها را در يک ظرف ناسالم ميريزند. تاريکيهای قلب اگر در يک عالم دين هم باشد اين به ديگران سرايت ميکند. پس راه درست و صحيح اين است که هم اين قلب آماده باشد و هم آن علومی که داخل آن ريخته ميشود سالم باشد. کسی ممکن است قلبش سالم باشد ولی پيش کسی ميرود که کج فهم است يا عالم نيست و مطالبی را داخل ظرف قلب بريزد که نادرست است، اين بدرد نميخورد. پس هم ظرف تمييز و پاک لازم است و هم معلومات و علوم و معارف اصيل و مطمئن و الهي.
حضرت مسيح (ع) اينجا راجع به ظرف ميفرمايد: قلوب تا زمانی که شهوات آنها را ندريده و تا زمانی که طمع آن را آلوده نکرده و تا زمانی که نعمتها او را سخت نکرده، ميتواند ظرف برای حکمتها باشد. شهوت قلب را ميدرد و پاره ميکند و طمع قلب را آلوده ميکند و نعمت اگر انسان توجه نداشته باشد موجب قسوت و سختی قلب ميشود و آنگاه آمادگی برای پذيرش نخواهد داشت. لذا بايد توجه داشت اگر ميخواهيم قلوب ما مصداق «فَسوفَ تَكونُ أوعيَةً للحِكمَةِ» بشود، بايد شهوات را کنترل و طمع قلب را آلوده نکند و نعمتهايی که داريم قلبمان را سخت نکند.
«والحمد لله رب العالمين»
|
موضوعات: نکات اخلاقی
[شنبه 1392-04-08] [ 09:13:00 ق.ظ ]