فاطمه احمدی استاد مدرسه علمیه الزهرا(س) گرگان: در نشست اخلاقی با عنوان” جایگاه امامت در نظام اخلاقی اسلام” که به مناسبت سالروز ولایتعهدی امام زمان(عج) و با حضور طلاب، اساتید و کارکنان مجموعه حوزوی الزهرا سلام الله علیها گرگان برگزار شد، در ابتدای سخنان خود به بیان معنا و مفهوم اخلاق پرداخت و  بیان داشت: اخلاق عبارت است از؛ ملکات نفسانی که بواسطه آن کارها به سرعت و بدون نیاز به فکر و اندیشه انجام می شود.

ادامه مطلب :

وی علم اخلاق را راه و رسم درست زیستن نامید و افزود: علم اخلاق به معنای علم چگونه زیستن همه رفتار و ملکات و کیفیات نفسانی انسان را شامل می شود تا در پرتو آن رفتارهای صحیح وملکات نفسانی به سعادت دنیا و آخرت و کمال نهایی دست یابد.

استاد حوزه علم اخلاق را بعد از علم توحید اشرف علوم معرفی نمود وگفت: انسان برای دستیابی به علم اخلاق جهت رسیدن به کمال نهایی نیاز به الگوی عملی دارد که نبی مکرم اسلام(صلی الله علیه ) و ائمه معصومین(علیهم السلام) به عنوان جانشینان حضرت بهترین و جامع ترین الگوی عملی برای بشریت می باشند.

خانم احمدی با استناد به آیه 4 از سوره مبارکه قلم؛ پیامبر اکرم را” خُلق عظیم” نامید و خاطر نشان کرد: در روایتی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه) وارد است که حضرت خُلق عظیم  را همان  اسلام دانسته است. پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه) مظهر اسلام است.

وی ابراز داشت: در روایات و احادیث دیگر خُلق رسول الله(صلی الله علیه) به قرآن تشبیه شده است بدین معنا که خُلق و خوی پیامبر اکرم(صلی الله عیه) جز قرآن و دستورات آن چیز دیگری نیست، وجود نازنین پیامبر(صلی الله علیه) قرآن مجسم است.

مربی فیض نور این مدرسه با استناد به روایات متعددی از ائمه معصومین(ع) گفت: خُلق حَسَن و اخلاق پسندیده؛ مزین شدن انسان به صبر، سخاوت، تواضع، حلم و بردباری، اجتناب از گناه، طلب روزی حلال، توسعه در زندگی اهل و عیال، رفتار خوب و پسندیده با مردم، کلام طیِّب، برخورد خوب با مردم و …است ، در واقع مجموعه این رفتارها موجب رسیدن انسان به سعادت و کمال نهایی خواهد شد.

خانم احمدی مرجع و معیار شناخت فضایل و رذایل در اسلام را قرآن و سنت نامید وگفت: برای شناخت قرآن و سنت نیاز به مُبیِّن و مفسر است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه) بزرگترین مفسر قرآن و ائمه معصومین(علیهم السلام) بعد از پیامبر، مفسر قرآن و مبین رفتار و سنت نبی مکرم اسلام هستند که باید به آنان اقتدا نمود تا به سعادت دنیا و آخرت و کمال نهایی که هدف آفرینش است دست یافت.

وی اضافه کرد: برای تحقق اخلاق اسلامی در جامعه نیاز به دو کار عملی است که عبارتند از؛ تشکیل حکومت الهی و معرفی الگوی عملی که پیامبر اکرم(صلی الله عیه ) و ائمه معصومین(علیهم السلام) به عنوان بهترین حاکمان و الگوی عملی بوده و براساس آیه 59 سوره نسا، مرجع نهایی انسان برای تشخیص حق از باطل و درست از نادرست می باشند.  

دانش آموخته اظهار داشت: در بحث از الگوگیری توجه به این مسئله حائز اهمیت است که الگوبرداری از ائمه نباید سلیقه ای باشد به طوری که هر رفتاری که مطابق میل انسان بود انجام داده و برخی را  ترک نماییم چراکه تمامی تکالیف در توان انسان بوده و قادر به انجام آن می باشد چنانچه تمامی خطاباتی که در قرآن آمده به صورت عام بیان شده و همه انسانها را شامل می شود.

خانم احمدی بر خودشناسی، خداشناسی و هستی شناسی تاکید نمود و امامان معصوم(علیهم السلام) را بهترین راهنمای انسان در این سه مسیر نامید و گفت: امیرمومنین(علیه السلام) دستیابی به اخلاق نیکو را محصول معرفت نفس می داند. همچنین در  روایتی دیگر می فرمایند: “هرکس برای خود ارزش و احترام قائل باشد خود را گرامی داشته و هرگز خود را با گناه آلوده نخواهد کرد” در این روایت نیز بر خودشناسی تاکید شده است.

وی با استناد به روایتی از امام حسین(ع) به بیان معنای معرفت نفس پرداخت و خاطر نشان کرد: مراد از معرفت نفس این است که انسان امام عصر و زمان خود را بشناسد و از او اطلاعت و پیروی نماید، انسان واقعی برای شناخت خود و خدا باید امام خود را بشناسد و در اخلاق از مسیر امامت عبور می کند و در تبیین رذایل و فضایل به هدایت امام خود توجه می نماید.  

دبیرآموزش و پرورش شهرستان گرگان، امامان معصوم(ع) را عالی ترین هدایتگر در حوزه معرفتی دانست و در پایان گفت: در نظام اخلاقی اسلام به خودشناسی، خداشناسی و هستی شناسی به عنوان ریشه های شکل گیری ملکات اخلاقی توجه شده است که این مهم با شناخت و تبعیت از ائمه هدی (علیهم السلام) فهمیده  خواهد شد.