اميرالمؤمنين علي(ع) درباره رفيق و کسی که شايستگی رفاقت دارد مي­فرمايند:«مَن دعاکَ إلی الدّار الباقية و أعانکَ عَلی العمل لها فهو الصّديق الشّفيق»؛ کسی که تو را به سوی آخرت و سرای باقی بخواند و به تو در عمل برای آخرت کمک کند صديق شفيق و دوست و رفيق مشفق و دلسوز است. انسان به دلائل مختلف مثلاً اينکه مدنی بالطبع است و نياز به ارتباط با ديگران دارد در بين ارتباطات خودش کسانی را به عنوان دوست برمي­گزيند، بخشی از خصلت­ها، روحيه­ها يا منافع مشترک منشأ پيوندهايی به نام دوستی مي­شود، دوستي، هم خيلی خطرناک است و هم خيلی مفيد، بسياری از قِبل دوستان خوب پيشرفت­های بزرگی کرده­اند و بسياری هم از قِبل دوست بد به ورطه هلاکت و نابودی افتاده­اند. در بررسی آسيب­های اجتماعی هميشه يکی از ريشه­های آسيب­های مهم اجتماعی مخصوصاً در بين نسل جوان را دوست بد معرفی مي­کنند؛ يعنی يکی از اسباب جرائم و بزه­های اجتماعی را دوست بد مي­دانند. ميل ارتباط با دوست از همان کودکی در انسان وجود دارد، دوستي­ها و پيوندها شکل مي­گيرد و دوباره اين پيوندها از هم گسسته مي­شود، جابجايی در ارتباطات انسان با انسان­های ديگر وجود دارد و اين پيوندها شدت و ضعف دارد اما اصل اين ارتباطات و پيوندها مسئله­ای غير قابل انکار است و کم هستند کسانی که منزوی باشند و اهل ارتباط نباشند. اين نياز انسان به دوست و رفيق بايد درست مورد توجه قرار بگيرد، رواياتی داريم که کسانی که شايسته دوستی هستند و کسانی که لياقت دوستی را ندارند معرفی کرده­اند و نشانه­هايی را ارائه داده­اند که اين افراد شايسته دوستی نيستند و در مقابل علاماتی را بيان کرده­اند که انسان­هايی با اين علامات شايستگی رفاقت و دوستی دارند، خوب است که انسان اين نشانه­ها را مرور کند تا ببيند آيا خودش به عنوان دوست ديگران اين علامات و نشانه­ها را دارد يا نه و همچنين دوستی ديگران را با خودش بسنجد و ببيند آيا کسانی را که به عنوان دوست خود مي­پندارد واقعاً نشانه­های دوست واقعی را دارند يا نه؟ از ديد اميرالمؤمنين(ع) بهترين دوست و رفيق شفيق و دلسوز کسی است که انسان را به سوی کمال سوق دهد و به سمت سرای آخرت بخواند، خواندن به سرای آخرت هم فقط اين نيست که بگويد بيا حرم برويم و در جلسه دعا شرکت کنيم و زيارت اهل قبور برويم، اينها خوب است ولی اگر دوست شما رفيقی است که شما را به مکان­های مذهبی دعوت مي­کند اما خودش مملو از آلودگي­های اخلاقی است و فقط شما را لساناً به دار آخرت دعوت مي­کند فايده ندارد. علي(ع) نمي­خواهد بگويد رفيق شفيق کسی است که فقط با زبان شما را به ياد خدا بياندازد بلکه منظور اين است که خود او هم عامل باشد پس رفيق شفيق کسی است که لساناً و عملاً انسان را به سمت سرای آخرت دعوت کند.

«والحمد لله رب العالمين»