وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ۚ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ(فصلت/34)

كنار چاي تلخ هميشه يا قند است يا شكر.براي همين هم هست كه گوارا مي شود.يادت باشد بعضي ها مثل چايند.براي آن ها شكر باش و شيرين حرف بزن و شيرين رفتار كن.به قول سعدي«شيرين حركات باش»

اين سفارش خداست«ادفع بالتي هي احسن»بدي ديگران را با خوبي هاي خود دفع كن.

«خانم فرحناز رجب زاده» در نشست تربیتی اخلاقی که به مناسبت آغاز سال جدید و در جمع طلاب مدرسه علمیه عالی الزهرا(س) گرگان برگزار شد بیان داشت: تقارن فصل بهار با ماه رجب را باید غنیمت شمرد و از لحظه لحظه آن نهایت بهره را برد. با دقت در سیره علمای عظام بدست می آید که آنان جهت آمادگی برای دریافت درست ماه مبارک رمضان از ماههای قبل از رجب به مواظبت و مراقبت می پرداختند تا به نتیجه شایسته این ماه دست یابند.

...

وی افزود: تعبیر ماه رجب به«رجب المرجب» به خاطر عظمت و جلالت این ماه است. به تعبیر نبی مکرم اسلام(ص) ماه رجب ماه استغفار امت می باشد. به این ماه«اَصبّ» نیز گفته می شود که به معنای«اصابت رحمت مداوم خداوند است» .

استاد و مشاور حوزه ادامه داد: در فضیلت و برکات ماه رجب و دو ماه پس از آن، روایات بسیاری از پیامبر مکرم اسلام(ص) و ائمه هدی(علیهم السلام) وارد است که حاکی از اهمیت توجه به این ایام می باشد..

خانم رجب زاده اذعان نمود: ماه رجب ماه خداست و در آن رحمت الهی بر بندگان گسترده است. از جمله اعمال این ماه، سفارش به روزه داری است. فضیلت روزه داری در این ماه آنقدر اهمیت دارد که برای افرادی که معذور از روزه هستند توصیه به ذکر تسبیحات و دادن صدقه شده است که ثوابی برابر با روزه داری برای آنان در نظر گرفته خواهد شد.

وی در پایان به شرح فرازهایی از دعاهای ماه رجب پرداخت و برخواندن هر روز این ادعیه سفارش نمود.

لازم به ذکر است در ابتدای این نشست پیام تبریک«حجت الاسلام و المسلمین بهجت پور” به مناسبت سال نو توسط یکی از طلاب قرائت شد.

خانم نفیسه حسینی واعظ در ویژه مراسم«اعمال ام داوود» که از سوی مدرسه علمیه عالی الزهرا(س) گرگان و در جمع عموم بانوان برگزار شد به بحث پیرامون«آثار ارتباط با خدا در سیره حضرت زینب(س) » پرداخت و ضمن اشاره به اهمیت ماه رجب بیان داشت: گرچه همه زمان ها مخلوق خداست لیکن برخی از آنها از شرافت و ویژگی خاصی برخوردار است همچون ماه رجب که دارای امتیاز و برجستگی ویژه ای  می باشد.

...

وی افزود: احادیث عدیده ای در خصوص فضیلت ماه رجب وارد است که حاکی از اهمیت بسیار آن است. در اهمیت این ماه همین بس که نبی مکرم اسلام(ص) ماه رجب و شعبان را زمینه و مقدمه ای جهت کسب آمادگی برای درک درست و شایسته ماه مبارک رمضان عنوان نموده است.

مدیر نظارت و بازرسی حوزه علمیه خواهران استان گلستان ادامه داد: سبک زندگی حضرت زینب(س) ،سیر و سلوک کامل معنوی است به طوری که گفتار،روش و منش ایشان از مرکز نبوت و مخزن رسالت پیامبر اسلام(ص) نشأت         می گیرد.

حسینی واعظ اذعان نمود: در استنباط جمله«مارأیت إلا جمیلا» حضرت زینب(س) می توان گفت که حضرت به یقین می دانست که انقلاب بزرگ حسینی در طول تاریخ به نتیجه گرانبها خواهد رسید و همچنین در نهضت اباعبدالله(ع) علاوه بر آثار مادی و ظاهری، آثار و ثمرات معنوی بسیار زیبایی بدست آمد. 

وی گفت: از جمله درس هایی که می توان از سیره حضرت زینب(س) آموخت، ایمان و تقوای حضرت است. ایشان در دامن پاک ترین و با ایمان ترین انسان ها رشد نمود و معارف الهی را فراگرفت و توانست با تقویت ایمان خود این معارف بلند را در خود شکوفا نماید.

استاد حوزه خاطر نشان کرد: ثبات قدم و جانفشانی در راه هدف از دیگر درس هایی است که می توان از سبک زندگی حضرت زینب(س) الگو گرفت. ایشان در سخت ترین شرایط آرمان های اصیل خود را حفظ نمود و در این راه ثابت قدم باقی ماند.

حسینی واعظ یادآورشد: وفاداری به ولایت الهی، امانت داری، صبر و شکیبایی،دانش و هوشمندی، عبادت و تهجد ،هدایت گری،شجاعت و تدبیر و دفاع از ارزش های اسلامی از دیگر درس هایی است که از کردار و سلوک معنوی حضرت زینب(س) بدست می آید.

وی گفت: در باب عبادت و تهجد شبانه حضرت زینب(س) می توان گفت: حضرت زینب(س) کسی بود که هیچ یک از زنان هم‌عصرش به پای عبادت ایشان نمی‌رسد لذا بانوان به تأسی از زینب کبری(س) در انجام محوری‌ترین اصل در زندگی خود یعنی عبادت را در نهایت اخلاص و بندگی بجا آورند و تنها به واجبات اکتفا نکنند، بلکه مستحبات و نمازهای شب را تا حد توان بجا آورند. در این فضا است که می‌توان شیران بیشه جهاد و تقوا را تربیت کرد و ایثارگری‌ها آفرید.

مبلغ حوزه تصریح کرد: زنان در جهت دهی جامعه نقش بسزایی دارند. خداوند این ودیعه را در درون زنان به ودیعه سپرده است. با بررسی حرکت‌های حضرت زینب(س) در تصمیم گیری‌ها، خطبه‌ها، حرف‌ها، سکوت‌ها و … به نقش هدایت‌گری حضرت پی خواهیم برد.

حسینی واعظ ادامه داد: با بررسی عملکرد حضرت زینب(س) و خطبه هایی که ایراد نمود می توان به مقام عالمانه و معرفت و آگاهی او پی برد. سخن امام سجاد(ع) در وصف حضرت زینب(س) که او را به عنوان«عالمه غیر معلمه» خطاب می کند بیانگر این مطلب است که حضرت زینب(س) دارای علم لدنی بوده و بدون اینکه علم را از کسی آموخته باشد آن را از چشمه جوشان وجودش دریافت می نمود.

وی در پایان به بیان شمه ای از سیر حرکت حضرت زینب (س) از آغاز نهضت عاشورا تا انتها پرداخت.

 

 

 

 

 

              بسم‌الله‌ الرّحمن‌الرّحیم

 یا مقلّب القلوب و الابصار، یا مدبّر اللّیل و النّهار، یا محوّل الحول و الاحوال، حوّل حالنا الی احسن الحال.

حلول سال نو که امسال مقارن با ماه مبارک رجب است را به همه عزیزان هم استانی تبریک و تهنیت عرض می کنم

صفحات: 1· 2

تاریخ ایران باستان پر از جشن هایی است که همگی بر پایه دید و نگاه پیشینیان ، دارای فلسفه و جوهری وجودی اند.

امروزه تنها « جشن سوری » ، معروف به « چهارشنبه سوری » و نیز « جشن سده » بر ایمان به یادگار مانده است و درباره جشن های فراموش شده ی آتش ، به « آذرگان » در نهم آذر ماه و « شهریورگان » یا « آذر جشن » می توان اشاره داشت .

...

  چهارشنبه سوري

آتش نزد ایرانیان نماد روشنی ، پاکی ، طراوت ، سازندگی ، زندگی ، تندرستی و در پایان بارزترین نماد خداوند در روی زمین است .

چهارشنبه سوری در فرهنگ پارسی به عنوان مقدمه و پیش درآمد عید نوروز نیز شناخته شده است که هماره در طول تاریخ، قبل از فرا رسیدن سال نو و تحویل نوروز برپا می شده و هنوز هم در بین اقوام و شهروندان ایرانی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

آتش از قدیم الایام تا آن جا که تاریخ نشان می دهد، بشر برای آتش اهمیت خاصی قایل بوده و پیشرفت قسمت مهمی از زندگی خود را مدیون وجود این عنصر مفید دانسته است.

آتش اما در نظر ایرانیان مظهر روشنی ، پاکی، طراوت، سازندگی، سلامت و تندرستی است، بیماری ها، زشتی ها ، بدی ها و همه آفات در عرصه تاریکی و ظلمت جای دارند و به همین علت اهریمن مظهر تیرگی و جایگاه او تاریکی است.

افروختن آتش به طور کنایه راه یافتن روشنی معرفت در دل و روح است که آثار اهریمنی و نامبارکی را از بین می برد،یک رشته جشن های آریایی با جشن های آتش است که با همان منظور ، در آن آتش می افروزند. جشن هایی مانند جشن های سده ، آذرگان، شهریورگان ، جشن «گجرسی» در ترکیه.

تاریخچه چهارشنبه سوری

آتش افروختن شب چهارشنبه آخر سال، یا چهارشنبه آخر صفر را، برخی به قیام مختار نسبت می دهند : مختار سردار معروف عرب وقتی از زندان خلاصی یافت و به خونخواهی شهیدان کربلا قیام کرد، برای این که موافق و مخالف را از هم تمیز دهد و بر کفار بتازد، دستور داد شیعیان بر بام خانه خود آتش روشن کنند و این شب مصادف با شب چهارشنبه آخر سال بود. و از آن به بعد مرسوم شد.

ابو جعفر نرشحی، مورخ سده سوم در کتاب تاریخ بخارا به این جشن پرداخته است، به شهادت وی، در زمان منصور بن نوح از شاهان سامانی، اواسط سده چهارم این جشن به نام جشن سوری بر قرار بوده است.

در این متن آمده شاه سامانی در زمانی که سال هنوز پایان نیافته بود این جشن را با آتش زدن بر پا کرد و همچنین این جشن طبق عادت و رسم قدیم بود که اشاره به کهن بودن این رسم و سنت دارد.

قبل از هجوم تازیان به ایران یک مراسمی هم به نام آتش روی بام خانه نیز رواج داشته که صبح نوروز انجام میگرفته.به آتش چهارشنبه سوری نباید فوت کرد و خاکسترش را سر چهار راه می‌ریزند.

 

زمان چهارشنبه سوری

اما بر پایه ی پژوهش های انجام شده ، زمان باستانی « جشن سوری» را می توان در این سه گاه باز جست :

۱- شب بیست و ششم از ماه اسفند ، یعنی در نخستین شب از پنجه ی کوچک.

۲- نخستین شب پنجه ی بزرگ یا پنجه ی وه که پنج روز کبیسه است و نخستین شب و روز «جشن هم سپهمدیم» (آخرین گاهنبار سالانه)

۳- دیدگاه سوم ، شب پایانی سال است که ارجمندترین روز « جشن هم سپهمدیم» و جشن آفرینش انسان است .برخی را باور این است که با در نظر آوردن واژه ی « چهارشنبه » که بر آمده از فرهنگ تازی و سامی است ، پس « چهارشنبه سوری » ارمغانی از سوی تازیان است ، چرا که همانگونه که می دانیم ، در ایران باستان هر روزی نامی ویژه داشته است ( هرمزدروز ، وهمن روز ، اردوهشت روز ، شهروَر روز ، خرداد روز ، سروش روز ، مهر روز ، زامیاد روز و … ) و نشانی از بخش بندی امروزین چهارهفته ایی و نام های آنان به چشم نمی خورد .

در مورد این که چرا چهارشنبه برای چنین جشنی انتخاب شده است، به دلایلی است یکی از دلایل وابسته به یک شخصیت تاریخی شیعی است که آن هم جنبه ایرانی دارد، مختار سردار معروف، کسی است که به خون خواهی امام حسین (ع) و یارانش که در کربلا با مظلومیت و شقاوت شهید شدند قیام کرد و انتقام خون آنان را باز ستاند.

به موجب این خبر، مختار پس از حادثه کربلا، هنگامی که از زندان آزاد شد و به خونخواهی شهدای کربلا قیام کرد، برای این که موافق و مخالف را از هم تشخیص دهد، دستور داد که شیعیان بر بالای بام خانه های خود آتش بیافروزند و این مصادف بود با شب چهارشنبه آخر سال.

باید اشاره کرد که همانند دیگر گزاره های تاریخی اختلاف در مورد منشاء این جشن وجود دارد که مجال اندک، اجازه بررسی تک تک آنها را نمی دهد.

 

بوته افروزی ، آب پاشی و آب بازی ، فالگوش نشینی ، قاشق زنی ، کوزه شکنی ، فال کوزه ، آش چهارشنبه سوری ، آجیل مشگل گشا ، شال اندازی ، شیر سنگی، ( توپ مروارید ) و … از آداب و رسوم این شب به شمار می رفته است که اکنون ما حتی شاید نام خیلی از آنها را هم نشنیده ایم.

در همین شب و یا چهارشنبه‌ی‌ِ آخر صفر هرگاه نیت بکنند و کلید دودندانه به‌زمین گذاشته، پشت در اتاق همسایه بایستند، اگر صحبت آن‌ها موافق با نیت‌شان باشد، به‌مراد می‌رسند و اگر برخلاف آن باشد، مرادشان برآورده نخواهد شد.

بسیاری از مراسم که اکنون در پایان سال و شب چهارشنبه سوری باقی مانده، کنایه و نشانواره است از اهدای نذور و فدیه به ارواح. شب جمعه آخر سال، شب چهارشنبه و یا آخرین شب سال به زیارت اهل قبور رفتن و نذری جهت اموات دادن، مراسم آتش افروختن بر بامها میان زرتشتیان، پخش آجیل مشکل گشا، مراسم فال کوزه وکجاوه بازی و شال اندازی میان مردم آذربایجان همه و همه جای پایی مشخص در رسوم ایران قدیم دارند.

 تحریف آیین چهارشنبه سوری

تمامی آیین ها و یادمان هایی که مردم ایران در هنگامه های گوناگون بر پا می داشتند و بخشی از آنها همچنان در فرهنگ این سرزمین پایدار شده است، با منش، اخلاق و خرد نیاکان ما در آمیخته بود و در همه آنها، اعتقاد به پروردگار، امید به زندگی، نبرد با اهریمنان و بدسگالان و مرگ پرستان، در قالب نمادها، نمایش ها و آیین های گوناگون نمایشی گنجانده شده بود.

امامتاسفانه امروز این مراسم با پیرایه های خرافی ، دستخوش تغیر شده و هر ساله در روزهای پایانی سال باعث بروز اتفاقات همراه با خسارات جانی و مالی ، موجبات نگرانی خانواده ها را فراهم می سازد.

هر ساله در آستانه ایام نوروز ، شاهد گزارش های زیادی از نقص عضو افراد از (نابینایی دائم ،قطع دست و پا و انگشتان سوختگی اعضای بدن مرگ های فجیع و…) هستیم که فقط در اثر یک لحظه غفلت رخ می دهد.

اجرای سنتهای قدیم باید در شرایطی برگزار شود که به اصل آن خدشه وارد نکند اما متاسفانه برخی از افراد با به کارگیری موادی که علاوه بر آلودگی صوتی ، خطرات جانی را نیز به همراه دارد خاطرات این شب را تیره میکنند.

بهتر است بگوییم، کسانی که با منفجر کردن ترقه و پراکندن آتش سلامتی مردم را هدف می گیرند، با تن دادن به رفتاری آمیخته به هرج و مرج روحی، آیین چهارشنبه سوری را تحریف کرده اند.

تذکر اخلاقي استاد سيد مجتبي نور مفيدي در درس خارج اصول(20/12/1396 )

اميرالمؤمنين می فرمايد: «مِنْ كَمَالِ السَّعَادَةِ السَّعْيُ فِی صَلَاحِ الْجُمْهُورِ»
کمال سعادت آدمی به اين است که در راه صلاح مردم و عامه و توده های مردم تلاش و کوشش نمايد.
اين نکته بسيار مهمی برای تحريک حس مسئوليت آفرينی برای همه انسان ها است. مسئوليت نسبت به سرنوشت ديگران، حساسيت نسبت به عاقبت ديگران، بسيار مهم است. اميرالمومنين می فرمايد: يکی از اموری که سعادت با آن کامل می شود تلاش برای صلاح جمهور است، اگر اين حس مسئوليت نسبت به جامعه در همه ما باشد، هم سعادت برای خودمان است و هم برای ديگران.

...

اميرالمومنين نسبت به کسی که ساعی در صلاح جمهور است اين سخن را می فرمايد. ايشان می فرمايد: تلاش برای صلاح جمهور يعنی آن چه که برای مردم شايسته و مفيد است، اگر کسی اين کار را کند کمال سعادت برايش پيدا شده است.
انسان ها دو دسته اند دسته اول کسانی هستند که فقط به صلاح خودشان فکر می کنند، مثل اکثر مردم. و دسته دوم به صلاح جمهور فکر می کنند، نه تنها به صلاح جمهور فکر می کنند بلکه برای صلاح جمهور و در جهت صلاح جمهور تلاش می کنند. اين طور نيست که فقط به صلاح خودشان فکر کنند و فقط سعيشان برای صلاح خودشان باشد. البته اين نيز خوب است، اگر کسی صلاح را درست تشخيص دهد و برای صلاح خودش حرکت کند مهم است؛ ولی مهم تر اين است که انسان دغدغه صلاح جمهور را داشته باشد و اين کمال سعادت برای انسان است.
حالا اين صلاح يک معنای عامی دارد: صلاح از مراقبت نسبت به دين و عقيده و فکر و روح مردم گرفته تا خيلی از مسائل ديگر را شامل می شود، همه چيز، ارتقاء اخلاقيات، اعتقادات، باورها، رفتارها همه به صلاح جمهور مربوط می شود. کسی که تلاش می کند برای اين که مردم علم و دانش و معرفتشان بالا رود، کسی که تلاش می کند برای اين که غمی را از دل مردم بردارد، کسی که همت می کند تا گرهی از کار کسی باز کند، منبری و سخنرانی که اخلاقيات را در جامعه انتشار دهد، کسی که دل ها را به هم نزديک کند، مردم را با هم مهربان تر کند، جلوی دشمنی و کينه توزی را بگيرد اين ها هم مربوط به صلاح جمهور است. کسی که برای ارتقاء وضع معيشت مردم تلاش می کند، کسی که جلوی دست اندازی ها و اشتباهات افراد را می گيرد، کسی که برای جمهور سرمايه اخلاقی و سرمايه اقتصادی واجتماعی و فرهنگی و سياسی را فراهم می کند کمال سعادت را دارد.
پس اين که عرض کردم احساس مسئوليت را تحريک می کند برای اين است که اگر انسان بداند که اين سعادت من است که برای ديگران تلاش می کنم، با اين نگاه چقدر دلسوزانه و مخلصانه و بدون انتظار مزد و پاداش و بدون انتظار تشويق اين کارها را انجام می دهد در اين راه از نا ملايمات و سرزنش ها و زخم زبان ها و مسائلی از اين دست نمی هراسد، او سعادت خودش را در اين می بيند که در اين راه حرکت کند. اگر سعی در راه صلاح جمهور سعادت باشد ديگران چه بفهمند و چه نفهمند و چه آن را حمل بر معنای صحيح کنند و چه حمل بر معنای صحيح نکنند، می گويد اين کار را انجام می دهم چون کاری است که سعادت من در آن است.

«خانم دکتر عادله کشمیری» در ادامه سلسله نشست علمی با موضوع«پاسخ به شبهات پیرامون زنان» که به مناسبت هفته زن و در جمع طلاب مدرسه علمیه عالی الزهرا(س) گرگان انجام شد، با اشاره به مقام والای حضرت زهرا(س) و ضرورت شناخت سیره عملی آن حضرت بیان داشت: ایام ولادت حضرت زهرا(س) و هفته بزرگداشت زن فرصت مناسبی است تا حلقه اتصال خود را با حضرت فاطمه زهرا(س) محکمتر نموده و بتوانیم با بهره گیری از سیره عملی حضرت به سعادت ابدی دست یابیم.

...

وی افزود: حضرت زهرا(س) الگویی عملی برای همه زمان ها است. به طوری که در همه زمینه های زندگی می توان از سیره آن حضرت بهره جست.در عظمت مقام و جایگاه ایشان همین بس که حضرت جبرئیل با ایشان سخن می گفت.

استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: سیره حضرت زهرا(س) در بحث همسرداری و فرزند پروری بر کسی پوشیده نیست. همچنین در زمینه دفاع از ولایت، اهمیت جایگاه امیر مومنان(ع) و مباحث علمی نمونه بارزی است که می توان با تاسی و الگوگیری از ایشان در زندگی مسیر بندگی را طی نمود.

خانم دکتر کشمیری اذعان نمود: شخصیت حضرت زهرا(س)، شخصیتی دست یافتنی است. کم نیستند بزرگانی که با الگوگیری از ایشان و ائمه معصومین(علیهم السلام) به مقام انسان کامل رسیدند، همچون حضرت امام خمینی(ره) که تالی تلو معصوم بودند.

وی گفت: از دیدگاه اسلام، زنان همچون مردان دارای جایگاه و مقام والایی هستند تا آنجا که امام خمینی(ره) در این خصوص می فرمایند: «زنان باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت کنند» و نیز فرمودند: «لطفی که اسلام به زن نموده به مرد نداشته است» .

کارشناس فرهنگی حوزه خاطر نشان کرد: با استناد به«آیه 13 از سوره مبارکه حجرات» بدست می آید که تنها برتری انسان در تقواست. در قرآن کریم هرگاه سخن از مقامات معنوی شده است خطاب با همه انسان هاست و با تعبیر«ایها الناس » بیان شده است.

دکتر کشمیری یادآور شد:وجود تفاوت در زن و مرد اساس هستی و آفرینش است. وجود تفاوت هاست که جاذبه بدنبال دارد .

وی ادامه داد: در شریعت مقدس اسلام برای تمام مباحث دینی استدلال وجود دارد. در مورد ارث مرد که دو برابر زن مطرح شده است باید گفت: تمام مسئولیت های اقتصادی و نیز تامین مخارج زندگی برعهده مرد است. همچنین نفقه و مهر زن نیز برعهده اوست. ارثیه به نوعی از نفقه و مهریه اثر می پذیرد. تا قبل از اسلام ارث بردن زن مطرح نبود. اسلام حق ارث را به زن داده لذا این برگرفته از جایگاهی است که اسلام برای زن قائل بوده است.

استاد دانشگاه تصریح کرد: در زمینه دیه نیز باید گفت: دیه براساس  بار اقتصادی تعیین شده است. لازم به ذکر است در جنایات خطایی دیه زن بر عهده عاقله اوست.در خصوص صیغه نیز که مطرح می شود حقیقت امر این است که صیغه برای پیشگیری از زنا و سوء استفاده جنسی، جهت حفظ ایمان و بندگی لازم می آید و در صورت باکره بودن دختر باید با اذن ولی، اختیارو بلوغ و نیز تعیین مَهریه همراه باشد.

وی در پایان به سوالات متعدد دیگر طلاب پاسخ داد.