مؤسس مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان با بیان اینکه دعا یکی از مسائل بسیار مهم دین است، گفت: دعا اساس بندگی پروردگار محسوب می شود. حضرت آیت الله سید کاظم نورمفیدی در ششمین برنامه سحرگاهی در ماه مبارک رمضان اظهار داشت: دعا با ماه مبارک رمضان ارتباط مستقیم و مستحکم دارد.
وی افزود: پروردگار در سوره بقره بعد از آنکه مسئله وجوب روزه را مطرح می کند به پیامبر گرامی اسلام (ص) می فرماید اگر بندگان من درباره من از تو پرسیدند بگو من خیلی به آنها نزدیکم و اگر دعایی داشته باشند مستجاب می کنم.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: دعا به معنی ارتباط با خدا و طلب کردن از اوست.
آیت الله نورمفیدی با بیان اینکه در آیات شریف قرآن راجع به این حقیقت صحبت شده است، ادامه داد: در آخرین آیه سوره فرقان پروردگار می فرماید ای پیامبر ما بگو اگر دعا، خواسته و ارتباط شما نباشد پروردگار چه اعتنایی به شما دارد؟
به گفته وی، به خاطر ارتباط انسان با پروردگار است که ذات اقدس الهی برای بنده قائل می شود.
امام جمعه گرگان تصریح کرد: انبیاء، اولیاء و بندگان صالح پروردگار از حضرت آدم، حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی و حضرت عیسی (ع) وپیامبر گرامی اسلام (ص) اهل دعا به درگاه پروردگار بودند.
آیت الله نورمفیدی با طرح این پرسش که چرا دعا این همه اهمیت در دین الهی دارد؟
خاطرنشان کرد: دعا یک موضوع اعتقادی و عرفانی است. وی توضیح داد: انسان یک اصل و ریشه ای دارد که از آن ناشی می شود، به عبارت دیگر انسان از ان ریشه به این کالبد جسمانی منتقل شد.
مؤسس مدرسه اظهار داشت: روح الهی در کالبد انسان دمیده شده و انسان از آن ریشه می گیرد که حقیقت وجود و وجود مطلق است.
آیت الله نورمفیدی تاکید کرد: اگر چیزی از ریشه خود جدا و ارتباطش با آن قطع شود به طور حتم با مشکل مواجه خواهد شد. وی با بیان اینکه همه ادیان نماز و دعا دارند، ادامه داد: ما همیشه باید رابطه خود را با پروردگار حفظ کنیم.
مؤسس مدرسه علمیه الزهرا(س) گرگان افطاری دادن به نیازمندان را یکی از توصیه های نبی مکرم اسلام (ص) در ماه مبارک رمضان ذکر کرد و گفت: افطاری دادن باید موجب الفت بین دلها شود.
حضرت آیت الله سید کاظم نورمفیدی در پنجمین برنامه سحرگاهی شبکه سبز گلستان در ماه مبارک رمضان افزود: آقا میرزا جواد تبریزی میفرمود باید مراقب باشیم که افطاری دادن برای کسب شهرت و نام نباشد.
وی خاطرنشان کرد: میهمانانی که برای افطاری دعوت میشوند و کیفیت غذاها باید موجب رضایت پروردگار شوند.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری در ادامه توبه از گناهان را یکی دیگر از سفارشات پیامبر گرامی اسلام (ص) ذکر کرد
و اظهار داشت: انسان گرفتار گناهان است و بر همین اساس نیاز شدید به توبه دارد. آیتالله نورمفیدی با بیان اینکه دعا هنگام نماز یکی دیگر از سفارشات پیامبر گرامی اسلام (ص) است،
اضافه کرد: آن حضرت سفارش کرده هنگام نماز دستها را به آسمان بلند کرده و دعا کنید. به گفته وی، اگرچه ما پروردگار را نمیبینیم، اما او ما و اعمالمان را میبیند و به آنها پاسخ میدهد.
نماینده ولی فقیه در استان گلستان استغفار و طلب مغفرت از پروردگار را یکی دیگر از تاکیدات پیامبر گرامی اسلام (ص) در ماه مبارک رمضان ذکر کرد. آیتالله نورمفیدی خاطرنشان کرد: روزهداران طبق سفارشات پیامبر عظیمالشان اسلام (ص) باید حسن خلق داشته باشند و از تندخویی نسبت به یکدیگر پرهیز کنند.
وی تصریح کرد: مردان مراقب باشند هنگام غروب آفتاب که عرصه بر آنها تنگ میشود تندخویی نکنند و زنان هم به دلیل حجم زیاد کار در منزل مراقب رفتار خود باشند.
نماینده ولی فقیه در استان گلستان اظهار داشت: طبق فرمایش نبی مکرم اسلام (ص) کسی که حسن خلق داشته باشد از پل صراط عبور میکند. آیتالله نورمفیدی تاکید کرد: کاسب و مشتری، کارمند و ارباب رجوع، والدین و فرزندان و همه اقشار و صنوف باید مراقب اخلاق و رفتار خود باشند تا به آنها آسیبی نرسد.
وی ادامه داد: آسانگیری بر زیردستان و شر نرساندن به دیگران از جمله مواردی هستند که در خطبه شعبانیه پیامبر گرامی اسلام (ص) در مورد ماه مبارک رمضان تاکید شدهاند.
مؤسس مدرسه تصریح کرد: کارفرماها توجه داشته باشند که زیردستان وی اگر تا قبل از ماه رمضان روزی هشت ساعت کار میکردند در این ماه برای احترام به ماه مبارک و روزه دار، زمان آن را کاهش دهند. آیتالله نورمفیدی بر عرض ادب به محضر پیامبر گرامی اسلام (ص) در همه ماهها به ویژه ماه مبارک رمضان تاکید کرد و گفت: سعادت دنیا و آخرت مسلمانان مرهون تلاش های آن مرد بزرگ است که زمینهساز نجات انسان شد.
وی اظهار کرد: طبق فرموده نبی مکرم اسلام (ص) کسی که در ماه مبارک رمضان زیاد بر من صلوات بفرستد پروردگار میزان اعمال او را افزایش میدهد.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری تلاوت قرآن را یکی دیگر از توصیههای پیامبر عظیمالشان اسلام (ص) در خطبه مشهور شعبانیه ذکر کرد و گفت: تلاوت قرآن باید برای فهم محتوا و معارف الهی باشد.
آیت الله نورمفیدی در پایان با بیان اینکه در ماه مبارک رمضان درهای بهشت باز و شیاطین در غل و زنجیر هستند اضافه کرد: در این ماه باید از پروردگار بخواهیم که درهای بهشت همیشه بر روی ما باز و شیاطین همیشه در غل و زنجیر باشند.
مؤسس مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان با اشاره به اهمیت عقل در وجود انسان گفت: فکر نکردن ریشه مقاومت انسان در برابر دستورات پروردگار است.
آیت الله سید کاظم نورمفیدی در سومین روز ماه مبارک رمضان در جلسه تفسیر سوره مومنون در مسجد جامع گلشن گرگان افزود: تعطیل شدن عقل بلاهای زیادی سر انسان می آورد.
وی خاطرنشان کرد: خلقت آسمان و زمین و رفت و آمد دقیق شب و روز نشانه هایی برای انسانهای صاحب فکر هستند.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: انسانهای صاحب فکر کسانی هستند که همیشه به یاد پروردگار میباشند.
آیت الله نورمفیدی اضافه کرد: کسانی که میخواهند در جاده زندگی راه بروند باید مسیر درست را انتخاب کرده و در همان مسیر قرار گیرند.
وی با بیان اینکه راههای زیادی پیش روی انسان قرار دارند،
تاکید کرد: بهترین راهها، راههایی هستند که پروردگار در مقابل انسان قرار داده است.
مؤسس مدرسه ، تفکر را توانایی نتیجه گیری در امور مختلف تعریف و این سئوال را مطرح کرد: چرا دین اسلام اهمیت زیادی برای تفکر قائل است؟
آیتالله نورمفیدی خاطرنشان کرد: اعمال انسان باید خالص باشند تا او را به پروردگار نزدیک و در نهایت به سعادت و خوشبختی هدایت کنند. به گفته وی، اخلاص در عمل یعنی اینکه اعمال انسان هیچ رنگی جز رنگ الهی نداشته باشند.
نماینده ولی فقیه در استان گلستان تاکید کرد: باید ببینیم اعمال ما چه اندازه خالص هستند؟ و تا اندازه میتوانند ما را به پروردگار نزدیک کنند؟
آیت الله نورمفیدی تصریح کرد: چنانچه اعمال صالح ما عیب داشته باشند و نتوانند ما را به پروردگار نزدیک کنند به تعبیر امام زین العابدین (ع) باید به گناهکار بودن خود اعتراف کنیم تا از این طریق به پروردگار نزدیک شویم.
مؤسس مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان یکی از مهمترین ویژگی های ماه مبارک رمضان را مدیریت نفس ذکر کرد.
حضرت آیت الله سید کاظم نورمفیدی در چهارمین برنامه سحرگاهی سیمای سبز گلستان در ماه مبارک رمضان افزود: اگر مدیریت نفس صحیح باشد آثار نیک و اگر منفی باشد آثار سوئی بر زندگی انسان دارد.
وی خاطرنشان کرد: برای مثال یک کشاورز را در نظر بگیرید اگر شخم زمین و استفاده از کود، بذر و سم به موقع و با کیفیت مناسب باشد نتیجه بسیار خوبی کسب می کند.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: اگر مدیریت زمین صحیح نباشد و بعد از کاشت بذر، زمین را رها کند انگاه نتیجه منفی دریافت می کند. آیت الله نورمفیدی اضافه کرد: کشاورزی با مدیریت صحیح از یک زمین هشت تن محصول و کشاورز دیگری با مدیریت اشتباه دو تن محصول دریافت می کند.
به گفته وی، ما باید بر اساس معیارهای اللهی نفس خود را درست مدیریت کنیم تا در مسیر درست و روشن زندگی قرار بگیریم.
نماینده ولی فقیه در امور اهل سنت استان های گلستان و گیلان تصریح کرد: خداوند تکالیف شرعیه را برای سعادت بشر تعیین کرده و با عمل به آنها می توان نفس را مدیریت کرد.
آیت الله نورمفیدی اضافه کرد: یکی از دستورات وارده در این زمینه پرهیز از دشنام دادن به دیگران است و چنانچه کسی به فرد روزه داری دشنام دهد و فرد روزه دار به احترام روزه از پاسخ بهفرد دشنام دهنده پرهیز کند خداوند می گوید این بنده من به روزه پناه آورده و از کار زشت پرهیز کرد من هم او را از آتش جهنم در امان نگاه می دارم.
وی با بیان اینکه پیامبر گرامی اسلام (ص) در خطبه مشهور خود نکاتی را برای مدیریت نفس مطرح کرده است، ادامه داد: اولین نکته میهمانی خداوند در ماه رمضان است، به تعبیر امام راحل عالم در محضر خداست و در محضر او نباید گناه کرد.
نماینده ولی فقیه در استان گلستان تصریح کرد: در ماه مبارک رمضان حضور انسان نزد خداوند نسبت به سایر ماه ها جلوه خاص و ویژه پیدا کرده؛ زیرا بر سر سفره لطف و رحمت الهی می نشیند. آیت الله نورمفیدی تاکید کرد: نکته مهم آشنایی انسان با جایگاه خودش و ایمان به رابطه خود با خدا و فهم میهمانی خداست. وی ادامه داد: دومین نکته مورد تاکید پیامبر گرامی اسلام (ص) درخواست از خداوند برای توفیق گرفتن روزه حقیقی و با نیت پاک است.
امام جمعه گرگان گفت: خداوند نعمت های زیادی به ما عطا کرده و چه بهتر که برای نزدیکی بیشتر به خداوند، دست نیازمندان را گرفته و آنها را در این نعمت ها شریک کنیم. آیت الله نورمفیدی، احترام به بزرگترها و مهربانی با کودکان را چهارمین نکته ای برشمرد که پیامبر گرامی اسلام (ص) در خطبه مشهور خود در ماه مبارک رمضان بر آن تاکید کردند.
وی اظهار کرد: صله رحم از بستگان و احوال پرسی آنها، کنترل زبان از گناهانی همچون غیبت، دروغ، تهمت، تمسخر و عیب گویی دیگران را به تعبیر پیامبر اسلام (ص) در مدیریت نفس موثر دانست.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: برای مدیریت نفس باید چشم و گوش را از نگاه کردن و گوش دادن به چیزهای حرام حفظ کرد. آیت الله نورمفیدی در پایان بر یتیم نوازی در ماه مبارک رمضان طبق سفارشات پیامبر گرامی اسلام (ص) در راستای مدیریت نفس تاکید کرد.
مؤسس مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان بهترین اعمال در ماه رمضان را به نقل از پیامبر گرامی اسلام (ص) دوری از حرام های الهی ذکر کرد و گفت: برای ساختن وجودمان نباید از مصالح فاسد استفاده کنیم.
حضرت آیت الله سید کاظم نورمفیدی در سومین برنمه سحرگاهی سیمای سبز گلستان در ماه مبارک رمضان افزود: رمضان ماه خودسازی است و باید در این ماه از خواب غفلت بیدار شویم.
وی خاطرنشان کرد: هر کسی در دوران زندگی خود چیزی می سازد، اما آنها جدا از ساختمان وجودی انسان هستند.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه که خودسازی در دوران زندگی لازم است،
تصریح کرد: ما در دوران زندگی دائما در حال ساختن وجودمان هستیم. آیت الله نورمفیدی اضافه کرد: در ساختن وجودمان باید مراقب باشیم؛ زیرا با همین شکل از دنیا می روم و با همین شکل هم در روز قیامت محشور می شویم. به گفته وی، در حدیث آمده است همان طور که در دنیا زندگی می کنیم در قیامت زنده می شویم.
نماینده ولی فقیه در امور اهل سنت استان های گلستان و گیلان با تاکید براینکه انسان با خشتی که بر روی ساختمان وجودش می گذارد از دنیا می رود، تاکید کرد: باید از خواب غفلت بیدار شویم و ببینیم از چه آجرها و مصالحی برای ساختمان وجودمان استفاده می کنیم.
آیت الله نورمفیدی اضافه کرد: باید دقت کنیم ببینیم که از مصالح صالح برای ساختمان وجودمان استفاده می کنیم و یا از مصالح فاسد؛ زیرا هر دو مصالح به ساختمان وجودمان شکل می دهند. وی ادامه داد: علمای معرفت و اخلاق به این نکات بسیاز دقیق و ظریف توجه می کردند و ما هم باید در ماه مبارک رمضان که ماه خودسازی است بیشتر به این نکات توجه کنیم.
نماینده ولی فقیه در استان گلستان گناه را یکی از چیزهایی دانست که ساختمان وجودی انسان را خراب می کند و به همین دلیل بر پرهیز از گناه تاکید کرد.
آیت الله نورمفیدی اضافه کرد: امیر المومنین (ع) در آخرین بیانات پیامبر عظیم الشان اسلام (ص) در آخرین روز ماه شعبان سئوال کردند یا رسول الله بهترین اعمال در ماه مبارک رمضان چیست؟ آن حضرت پاسخ دادند دوری از حرام های الهی؛ زیرا ساختمان وجودی انسان را خراب می کنند.
وی ادامه داد: امیرالمومنین (ع) دوباره پرسید یا رسول الله اگر کسی در ماه مبارک رمضان روزه بگیرد اما از گناهان دوری نکند چه می شود؟ آن حضرت به نقل خداوند پاسخ داد از غذاها و نوشیدنی ها به خاطر من فاصله نگیرید مهمتر از اینها اجتناب از گناهان است.
امام جمعه گرگان گفت: اگر قبول داریم که رمضان ماه خودسازی است باید خود را بسازیم، جاهایی از ساختمان وجودمان اگر خراب است باید تعمیر و ماز مصالح صالح استفاده کنیم.
آیت الله نورمفیدی غیبت، دروغ، تفرقه و نگاه به زن نامحرم را به نقل از پیامبر گرامی اسلام (ص) چهار عاملی دانست که روزه را باطل می کنند. وی با ذکر این نکته که متاسفانه غیبت به یک گناه بسیار راحت و رایج تبدیل شده است،
به جوانان توصیه کرد: چشم خود را کنترل کرده و به فکر خودسازی باشید، چراکه این نگاه موجب از بین رفتن روزه می شود. نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند که فرد روزه داری از پشت به زنی توجه کند روزه اش دیگر خاصیت خودسازی نداردو باطل است.
آیت الله نورمفیدی بر پرهیز از دشنام و تمسخر دیگران نیز تاکید کرد و گفت: باید زبان را از اینگونه موضوعات حفظ کنیم.
به گفته وی، امام جعفر صادق (ع) به نقل از پدر بزرگوار خود فرمودند که پیامبر گرامی اسلام (ص) روزی شنیدند زن روزه داری به کنیز خود دشنام داد، پیامبر (ص) دستور داد مقداری غذا تهیه کردند و به آن زن داد، زن گفت یا سرول الله من روزه دارم و پیامبر گرامی اسلام (ص) به ان زن گفت روزه تنها نخوردن و نیاشامیدن نیست، خداوند روزه را وسیله ای قرار داده تا از گناهان و غیر انچه که خوردنی و آشامیدنی است پرهیز کنید.
نماینده ولی فقیه در امور اهل سنت استان های گلستان و گیلان در حدیثی به نقل از پیامبر گرامی اسلام (ص) اظهار کرد: طبق فرمایش آن حضرت گرسنگان زیاد و روزه داران کم هستند.
مؤسس مدرسه علمیه الزهرا(س)گرگان ،نماینده ولیفقیه در استان گلستان و امام جمعه گرگان با بیان اینکه گناه به طور قطع آثار سوء دارد، گفت: آثار سوء گناه گریبانگیر انسان میشود.
آیتالله سید کاظم نورمفیدی در دومین روز ماه مبارک رمضان در جلسه تفسیر سوره مومنون در مسجد جامع گلشن گرگان اظهار داشت: خداوند در سوره متففین میفرماید گناه در قلب انسان سرازیر شده و آن را خراب میکند. وی افزود: طبق فرمایش رسول گرامی اسلام (ص) با هر گناه نقطه سیاهی در قلب انسان ایجاد میشود که اگر با پشیمانی آن را ترک کند دوباره صیقل مییابد و اگر چنانچه ادامه یابد آن نقطه سیاه زیاد شده تا اینکه تمام قلب را فرامیگیرد. نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: تا زمانی که انسان درک نکند گناه وارد قلب او میشود و آثار سوء دارد نمیتواند از عملکرد خود پشیمان شود.
آیت الله نورمفیدی اضافه کرد: وقتی که زنگار، قلب را فرابگیرد انسان دیگر خدا را نمیبیند و هر چه بیشتر از او فاصله میگیرد.
وی با اشاره به اهمیت استغفار به ویژه در ماه مبارک رمضان گفت: دعاهایی که از ائمه به ما رسیدهاند بر استغفار از درگاه الهی تاکید میکنند. نماینده ولیفقیه در امور اهل سنت استانهای گلستان و گیلان تاکید کرد: قرآن هم کسانی را که سحرگاهان استغفار کنند جزو متقین به شمار میآورد.
آیت الله نورمفیدی خاطرنشان کرد: استغفار موضوع مهمی است و همه به آن نیاز داریم، حتی پیامبر گرامی اسلام (ص) که از گناه به دور بود هر روز 70 بار برای امور دیگری استغفار میکرد. به گفته وی، گناه مشکل اصلی انسان است و اگر با این مشکل از دنیا برود در قیامت با مشکلات بیشتری مواجه میشود. نماینده ولیفقیه در استان گلستان با تاکید بر اینکه انسان باید با استغفار خود را از دام گناه رها سازد،
توضیح داد: البته هر استغفاری ارزش ندارد و انسان را از دام گناه رها نمیکند، استغفاری ارزشمند است که همراه با پشیمانی باشد.
آیت الله نورمفیدی تصریح کرد: برای رسیدن به مقام پشیمانی از گناه باید آثار سوء گناه بر انسان را درک کنیم، در غیر اینصورت نمیتوان از گناه پشیمان شد.
وی ادامه داد: کسی که فقط به زبان اظهار پشیمانی کند و در عمل به گناه خود ادامه دهد در واقع خداوند را مسخره میکند.
مؤسس مدرسه تهمت را یکی از گناهان رایج در جامعه دانست و گفت: کسی که خیلی راحت آبروی دیگران را میبرد برای ترک این گناه باید صورت باطنی گناه را بفهمد و آن را لمس کند تا بداند که چرا پیامبر گرامی اسلام (ص) و ائمه معصومین (ع) اینقدر بر استغفار به درگاه الهی تاکید میکردند.
آیت الله نورمفیدی تاکید کرد: رها شدن انسان از گناه و رها کردن گناه توسط انسان دو سویه بوده و لازمه آن پشیمانی واقعی است و برای رسیدن به این مقام باید با آثار سوء و صورت باطنی گناه آشنا باشیم. به گفته وی، طبق فرمایش پیامبر گرامی اسلام (ص) کفاره گناهان، پشیمانی واقعی است.
نماینده مردم استان گلستان در مجلس خبرگان رهبری با اشاره به حماسه عاشورا گفت: شب عاشورا بهترین شب زندگی سیدالشهداء (ع) بود، زیرا مناجات، دعا، استغفار، نماز و تلاوت قرآن حال و هوای دیگری به آخرین شب زندگی امام حسین (ع) داده بودند، چون وعده رسیدن به حق نزدیک بود.
سخنرانی سیدمجتبی نورمفیدی رئیس هیأت امنای مدرسه علمیه گرگان درماه مبارک رمضان
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمدالله رب العالمين و صلوة و السلام علي اشرف الانبياء و المرسلين حبيب اله العالمين ابی القاسم المصطفي محمد و علي اهل بيت الطّيبين الطاهرين، و اللّعن علي اعدائهم اجمعين»
در جلسه ی گذشته عرض کرديم که ما در رابطهي با معناي دينداري مطالبي را ميخواهيم عرض بکنيم و اين که اساساً راه و رسم دينداري چه است؟ و چه جوري بايد زندگي کنيم که از زندگي در اين دنيا بهرهي کافي را ببريم؟ و در آخرت دچار خسارت نشويم. اصلاً تدين و دينداري اصولش چه است؟ دين مگر غير از اين است که عبارت است از قانون و روش درست زندگي کردن يعني آن روش و برنامهاي که خداوند تبارک و تعالي براي زندگي اين دنياي ما ترسيم کرده که متضمن يک زندگي سعادتمندانه باشد و آخرت انسان تضمين بشود.
عرض شد که دنيا از منظر دين عبارت است از: مَتجر يا محل تجارت. اين که انسان اينجا را تجارتخانهي آخرت خودش قرار بدهد، تجارت خانه معمولاً يک وسيله است، خودش هدف نيست. شايد تشبيه به تجارت خانه هم که شده براي همين است.
اگر کسي يک مغازهاي داشته باشد و صبح که ميرود در مغازه را باز ميکند به جاي اينکه دنبال فروش متاع و کالاي خودش باشد غفلت کند و فقط بنشيند به در و ديوار اين مغازه و دکور اين مغازه فکر بکند، از ديد ما آدم احمقي است.
اگر کسي برود، اصلاً کاري نداشته باشد که مشتري چه ميخواهد و چه موقع ميآيد، و چه موقع ميرود، اين فقط بيايد محو تماشاي اين تجارتخانه بشود و همهي همّ و غمش به خود اين مغازه باشد، اصلاً کاري نداشته باشد به فروش اجناسش، اين از ديد ما انسان ابلهي است. اما يک تجارت خانهاي که کار ميکند، تلاش ميکند، مشتري زياد دارد، سود زياد کسب ميکند، آن يک تجارت خانهي موفقي است.
در دنيا هم اگر ما اين جوري زندگي کرديم، نشستيم به در و ديوار دنيا نگاه کرديم، هيچ فرقي نميکند با اين مثالي که زدم، هي به در و ديوار دنيا نگاه کرديم، محو اين زرق و برق شديم و از هدف خود غافل شديم قطعاً در اشتباه بزرگي هستيم.
پس چه جوري بايد زندگي کنيم. ببينيد اين سرمايه، اين عمر، اين دنيا همه اش ابزاري است براي انسان که يک تجارت پرسود بکند و به يک آخرت سعادتمندانه برسد، چه چيزهايي در اين دنيا از همه مهمتر است که اگر آنها را داشته باشد آدم، آن تجارت پر سود را انجام داده است. آخرت را همين جوري نميدهند. به هيچ کس آخرت را همين جوري نميدهند.
امیرالمومنین عليه السلام ميفرمايند: لا تکن ممن يرجو الآخرة بغير عملٍ ؛ از کساني نباشيد که اميد به آخرت داشته باشيد در حالي که هيچ کار نکرديد. بعضيها اين جوري هستند، اميد دارند به آخرت اما ميخواهند همين طور دست روي دست بگذارند و بنشينند و همه چيز، خودش حل بشود، اين نميشود. اگر قرار باشد همه به آن نقطه برسند بايد تلاش کنند. لا تکن ممن يرجو الآخرة بغير عملٍ ؛ بعد حالا دنباله اش باز چيزهاي جالبي دارد، و يحب الصالحين و لا يعمل عملهم ؛ از کساني نباش که آدمهاي خوب را دوست دارند اما خودشان کار خوب نميکنند، يک عده از ما اين طوري هستيم، به آدمهاي خوب احترام ميگذاريم، آدمهاي خوب را دوست داريم، اما خودمان آن جوري که بايد و شايد کار خوب انجام نميدهيم.
يبغض المذنبین و هو احدهم ؛ خيلي از ماها از آدمهاي گناهکار خوشمان نميآيد، اما در حالي که خودمان يکي از گناهکاران هستيم، يخاف علي غيره بأدنی من الذنب ؛ اين را حضرت دارد ميفرمايد از اين جور آدمها نباشيد. ميشنويم فلان کس، فلان کار را کرد، عجب، عجب آدم نابکاري است اين کار را کرده، در ديگران به خاطر گناهشان ميترسيم، در حالي که خودمان گناههاي بزرگتر از اينها را مرتکب ميشويم. و يرجوا لنفسه باکبر من عمله ؛ امام حسن مجتبي ميفرمايد: از آن آدمهايي نباشيد که اميدواريتان به خودتان بيشتر از عملتان باشد. اين جور نيست که آخرت را فقط به همين که ما بگوييم ما صالحين را دوست داريم، از گناهکارها بدمان ميآيد،آباد میکند. ديدمان هم نسبت به ديگران معمولاً اين جوري است. البته اين هم ريشهاي دارد حالاتی که در نهاد انسان هست اين باعث ميشود که چشم و گوش انسان گاهي نابينا و ناشنوا بشود. چيزهايي را که بر ديگران نميپسندد خودش به راحتي انجام بدهد.
آخرت را با تلاش، با کوشش، با زحمت، با يک فعاليت مدام و شبانه روزي ميشود به دست آورد. يک جوري نباشد يک روزي بعد از سي سال، چهل سال، پنجاه، شصت، هفتاد سال برويم آخرش ببينيم دستمان خالي است. به ظاهر هم متدين بوديم، فکر کرديم راه درست دينداري را هم طي کرديم، واقعاً نمازمان را هم خوانديم. روزه مان را گرفتيم. اما باز يک دفعه وقتي پردهها کنار ميرود، ميبينيم عجب، دستمان خالي خالي است. يوم الحسرهاي که براي روز قيامت ميگويند يک بخشش اصلاً همين است. حسرت براي اين که فرصتها از دست رفته، براي اين که چشم و گوش ما بسته بوده، براي اينکه محو تماشاي دنيا شديم، براي اينکه راه را عوضي رفتيم، براي اينکه بهترين سرمايهها براي اين تجارت پرسود در اختيارمان بوده اما نکرديم اين کار را، آن وقت آن روزي که جانمان به لب ميرسد و روحمان از قفس تنمان پرواز ميکند و خارج ميشود، يک دفعه ميبينيم اي دادبي¬داد تمام شد، رفت و ديگر فرصت نيست. در آیاتی از سورهي کهف اين مطلب به صراحت بيان شده.
قل هل ننبئکم بالاخسرین اعمالا*الذین ضل سعیهم فی الحیاة الدنیا و هم یحسبون انهم یحسنون صنعا*
کساني بودند که در حيات دنيايشان عوضي رفتند و اينها فکر ميکردند دارند کار خوب ميکنند اما در واقع در گمراهي بودند. اينها الاخسرین اعمالاً هستند، يعني کساني که ميگوييم خسر الدنيا و الآخره اينها خسارت آميزترين رفتارهايي است که ممکن است براي يک آدم پيش بيايد.
ميخواهم اهميّت اين موضوع، یعنی فکر کردن راجع به دينداري، روش درست زندگي کردن، اين که محو تماشاي اين تجارت خانه نشويم و هدف را گم نکنيم را خدمتتان عرض کنم.
راه درست زندگی کردن و دینداری
براي درست زندگي کردن ما در دو بخش بايد اهتمام داشته باشيم. يک بخش قلبي است، يک بخش عملي است.
اين که ميگويم قلبي يا به اصطلاح جوانحي آن چیز هایی است که مربوط به قلب و فکر و اعتقاد و اينها ميشود.
يک بخشش هم عملي است.
فکر نکنيم دينداري فقط يک سري اعمال است. ما براي فکر و قلب و روحمان هم تکليف داريم.
مهمترین کلید دینداری
يکي از اساسيترين و مهمترين کليدهاي دينداري معرفت است. شايد در ذهن خيلي از ما به عنوان نماد دينداري مسئلهي معرفت، اصلاً مورد توجه نباشد. من عرض کردم متأسفانه دينداري و يا توجه به آخرت را ما خلاصه ميکنيم در يک سري اعمال عبادي. اين است که بعد متوجه ميشويم اي بابا شصت سال، هفتاد سال عوضي رفتيم.
معرفت، اين دقيقاً فرمايشات پيشوايان و انسانهاي کاملي هست که ما بايد جا پاي آنها بگذاريم و پيرو آنها باشيم. ائمهي معصومين صلوات الله و سلامه عليهم اجمعين، خيلي به مسئلهي معرفت اهمیت داده¬اند.
معرفت جزء اصول دينداري است. بدون ترديد جزء مهمترین اصول دينداري است. حالا ببينيم ما چقدر به آن اهميّت ميدهيم.
اهمیت معرفت
صاحب کتاب معانی الاخبار به اسنادش از امام باقر عليه السلام، سلسلهي سندش را ذکر کرده، سند روايت هم خوب است اين روايت را دقت بفرماييد: إني نظرت في کتاب عليٍّ؛ امام باقر عليه السلام ميفرمايد من در کتاب علي نگاه کردم،
کتاب علي چیست؟ اين هم حالا بدانيد بد نيست. کتاب علي يک کتابي بود که به خط امير المؤمنين و املاي پيغمبر نوشته شده. اين را ابن شهر آشوب در کتاب مناقب نقل ميکند که امام باقر(غلیه السلام) يک روزي همهي فرزندان خودش و برادرش زيد را جمع کرد. يک کتابي را از داخل بقچهاي در آورد و نشان داد به فرزندان و برادرش. فرمودند: هذا کتابُ عليٍّ؛ اين کتاب علي است. کتاب علي يعني آن چيزي است که امير المؤمنين به خط مبارکشان نوشتند و املاء هم املاء پيغمبر بوده، يعني پيغمبر يک چيزهايي را فرمودند، امير المؤمنين هم نوشتند. کتاب علي در خيلي از موارد مورد استناد هست و روايات زيادي هم از اين کتاب نقل شده اين غير از اين نهج البلاغه است. آن کتاب اصلا به عنوان کتاب علي، معروف بود. امام باقر(علیه السلام) ميگويند : نظرت في کتاب عليٍّ و وجدت فيه؛ من به آن کتاب نگاه کردم در آن کتاب يک مطلبي ديدم که أنّ قيمة کل أمرء و قدره معرفته؛ قيمت هر کس، ارزش هر کس به معرفت او است. قيمة کل أمرء و قدره معرفته؛ قيمت هر کس و قدر و منزلت هر کس معرفت او است. إن الله يحاسب الناس علي قدر ما آتاهم من العقول في دار الدنيا؛ خداوند تبارک و تعالي هر کسي را به اندازهي آن چيزي که به آنها داده شده از عقولشان محاسبه ميکند، اين نيست که فقط بيايند بگويند آقا بيا بشين ببينيم چقدر نماز خواندي، اينها همه محاسبه ميشود ولي براي محاسبه ميزان دارد، آقا چند تا روزه گرفتي، چند تا نماز خواندي، چند تا عمل، اينها همه سر جاي خودش. ولي ميزان محاسبه، ميزان حساب و کتاب مسئلهي معرفت و عقل آنها است.
عنايت بفرمایید که معرفت چقدر مسئلهي مهمي است. امام صادق عليه السلام نقل شده فرمودند : بعضکم اکثر صلاةً من بعضٍ؛ بعضي از شما نمازهايش از بقيه بيشتر است، ديديد بعضيها نماز بيشتر ميخوانند. خب اين يک امتياز است، کسي که از ديگري بيشتر نماز بخواند. و بعضکم اکثر حجً من بعضٍ؛ بعضي از شما حج از بقيه بيشتر ميروند، ديديد که بعضيها اين توفيق را دارند الحمدالله هر سال حج و عمره ميروند، اين هم يک توفيقي است، امتيازي است. و بعضکم اکثر صدقةً من بعضٍ؛ بعضي از شما از بعضي ديگرتان صدقه بيشتر ميدهيد، اين هم خيلي خوب است يک امتياز بزرگي است. و بعضکم اکثر صياماً من بعضهم؛ بعضي از شما روزه بيشتر از ديگران ميگيريد، از نظر روزه برتر هستيد. اين هم يک امتياز خوبي است. ببينيد بعضي از شما نماز، بيشتر ميخوانيد، بعضي¬ها حج بيشتر ميرويد، بعضيها روزه بيشتر ميگيريد، بعضي¬ها صدقه بيشتر ميدهيد، اما و افضلکم افضل معرفةً؛ برترين و بالاترين شما آني است که معرفتش بالا برود.
در جمع بندي عرايضم خواهم گفت ماه رمضان اصلاً ماه معرفت است. ماه رمضان ماه معرفت است.
معرفت چیست؟
ببينيم منظور از معرفت، چيست؟ چه معرفتي جزء اصول دينداري است؟ و آيا معرفت همان علم و آگاهي است يا نه، این معرفت را همه ميتوانيم داشته باشيم، چه باسواد چه بي سواد.
معرفت را حالا توضيح ميدهم که يعني چه؟ اين معرفتي که اين قدر روي آن تأکيد شده اصلاً چه است؟ ببين اينها همه کلمات ائمه است ميزان براي محاسبه معرفت است. قدر و قيمت به معرفت است.
مگر نميگوييم اينجا تجارت خانه است اين دنيا تجارت خانهي آخرت است. هر کدام ما در اين تجارت خانه يک قدر و قيمتي پيدا ميکنيم ديگر. قدر و قيمتهاي ظاهري را نگاه نکنيد، اين که حالا بنده مثلا به ظاهر اينجا لباس پوشيدم و به هر حال ممکن است از ديد شما يک قدر و منزلتي داشته باشم، اين قدر و منزلت نيست، قدر و منزلت آن است که آن طرف با ما عمل ميکنند.
اينها بالاخره ميگذرد ميآيد و ميرود حالا بالا پايين دارد اما آن قدر و منزلتي که دائمي است آنجاست، قيمت و قدر و منزلت با معرفت مشخص میشود. برترين شما يعني مهمتر از حج، مهمتر از صدقه، مهمتر از نماز، مهمتر از روزه. اين کليد دينداري است. يعني اگر بخواهيم ديندارتر بشويم بايد معرفتمان را بالا ببريم.
معرفت اصلاً چه است؟ اين معرفتي که اين قدر مهم است، اين همه روي آن تأکيد شده، و مهمتر از همهي اينهايي که من عرض کردم. که البته در روايت باز داريم که لا يقبل الله عملاً إلا بالمعرفة ؛ خداوند عملي را قبول نميکند مگر با معرفت.
معرفت عبارت است از شناخت درک، شناخت يک چيز را با هر وسيلهاي و با هر ابزاري به آن ميگويند معرفت، حالا اين اعم از علم است و آگاهي.
ممکن است در مناسباتي که با هم ديگر در زندگي هايتان داريد با يک کسي سفر ميرويد يک دوستي داريد، ميگوييد من فلاني را شناختمش، خوب شناختمش. يا در يک رفاقت يک کاري با شما ميکند، يک نارفيقياي ميکند، ميگويي من اين فلاني را خوب شناختم، شناختم يعني چه؟ يعني به حقيقتش پي بردم، فهميدم اين چه جور آدمي است. يک آدمي را تا حالا فکر ميکرديد خيلي آدم خوبي است، رفيق است با شما، دوست شما است. اما يک چيزهايي از او ميبينيد که حقيقتش را براي شما آشکار ميکند، اينجا ميگويند به او معرفت پيدا کردي.
متعلَّق معرفت
خب معرفت و شناخت چه چیزی کليد دينداري است؟ رأس دينداري است. اساس دينداري است. اين معرفت اگر براي انسان حاصل بشود خيلي چيزها را زير و رو ميکند.
منظور از معرفت، معرفة الله؛ معرفت خدا. باز اين خيلي مبهم و کلي است.
معرفت خدا
معرفت خدا چه است؟ اين معرفة الله اين قدر مهم است که در روايت داريم لو عرفت حق اللّه حق معرفة لزالتکم بدعائکم الجبال ؛ اگر کسي معرفت پيدا کند به خدا با دعايش کوه از جا کنده ميشود. ببين چه ميکند اين معرفت. چرا ميگويند بعضيها نفسشان گيرا است؟ چرا اولياء الله با يک نگاهشان، کن فيکون ميکنند؟ داستانهايي شنيديد از بزرگان اهل دل که اينها خيلي قدرت داشتند. اگر کسي به معرفت خدا دست پيدا کند، دعایش زمين و زمان را به هم ميريزد. ميگويد کن فيکون، يعني خدايي ميشود. خدا هم کارش اين است، خدا ميگويد کن فيکون، ميگويد بشو، ميشود، امر و نهي خدا کن فيکون خدا، همان اراده است. اراده ميکند، ميشود. انسان به يک جايي ميرسد که اين قدرت را پيدا ميکند. اين معرفة الله براي انسان اين را ايجاد ميکند، اين قدرت را ايجاد ميکند. ميدانيد، شنيديد ميگويند بچه اگر بميرد ميرود بهشت، بله؟ همه هم ميگويند که اگر بچهاي بميرد بدون حساب و کتاب ميرود بهشت، اين حرفي که بين عامهي مردم رايج است ريشهي ديني و اعتقادي هم دارد. خب، درست هم هست براي اينکه بچه هنوز تکليفي نداشته تا اطاعت و عصيان براي او معنا پيدا کند، تا بخواهد به حساب کشيده بشود و تا بخواهند بيايند مجازاتش کنند يا پاداشش بدهند. هنوز تکليف نداشته.
امير المؤمنين صلوات الله و سلامه ميفرمايد : من دوست نداشتم در بچگي بميرم که به بهشت بروم، بعضيها ميگويند کاش بچه بوديم و ميمرديم و ميرفتيم بهشت تضميني، خيالمان راحت. ديگر اين جوري الان ريسک دارد ديگر، حالا بزرگ شدي، آيا بهشت بري، آيا نري؟ آيا بالاخره معلوم نيست ديگر. بعضيها ميگوينداي کاش در بچگي مرده بوديم و يک راست ميرفتيم بهشت تضميني. خيالمان راحت بود. اما اميرالمؤمنين ميفرمايد نخير، من دوست نداشتم بچه بودم ميمردم، ميرفتم بهشت. چرا؟ براي اينکه بمانم، بزرگ بشوم، خدا را بشناسم. بهشتي که با معرفت خدا به آدم ميدهند کجا، با بهشتي که بالاخره به خاطر اينکه زمينهي گناه و عصيان نداشتي کجا؟ دوست نداشتم در بچگي بميرم تا بروم بهشت. تا پروردگارم را بشناسم.
راه حصول معرفت خدا
حالا، اين معرفت خدا چه جوري حاصل ميشود؟ ببينيد راه دارد، راهش هم عرض ميکنيم که چيست اين بحث خودش يک بحث مبسوط و مفصلي است که معرفت خدا از چه راهي حاصل ميشود؟ اين حديث شريف من عرف نفسه فقد عرف ربّه ؛ کسي که خودش را شناخت، خدا را شناخته يعني چه؟ چه ربطي دارد؟ چرا اگر آدم خودش را بشناسد، خدا را هم شناخته. چه ارتباطي دارد اين دو تا کنار هم قرار گرفته. من عرف نفسه فقد عرف ربّه؛ کسي که خودش را بشناسد خدا را شناخته. چه چيزش را بشناسد، اين که پسر چه کسي است؟ اين که آباء و اجدادش چه کساني اند؟ اين که در چه موقع متولد شده؟ اين که خب هم کافر دارد، هم مسلمان، هم مؤمن، هم فاسق، اين آدمي که اين جوري خودش را بشناسد که نميتوانيم بگوييم فقد عرف ربّه؛
خلاصه اين که يکي از کليدهاي اصلي دينداري، راه روشن دينداري، برای اینکه به خدا برسيم يک چيزي است که همه ميتوانيم، فکر نکنيد اين براي براي با سوادها و دانشمندها و نميدانم علماء است. نه اين معرفة الله را ما همه ميتوانيم داشته باشيم، البته مراتبش فرق ميکند، همهي ما ميتوانيم، چه بي سوادش، چه با سوادش. معرفت اگر حاصل شد يک لحظههايي براي انسان درست ميکند که اين لحظه ها، نابترين لحظههاي زندگي آدم است. و آن لحظهها لحظههايي است که از يک سال نماز برتر است. يک سال نماز بخوانيم اما ندانيم کجا برويم؟ يک سال نماز بخوانيم، معراج مؤمن نباشد، يکسال نماز بخوانيم تنها عن الفحشاء و المنکر نباشد، اين نماز خب معلوم است قدر و ارزشش به اندازهي يک تلنگري که به روح و جان و جسم ما ميخورد نیست، اين لحظههاي ناب، هر کسي ميتواند آن لحظهها را بشناسد. دين و تلاش ما براي دينداري بايد اين باشد. اين لحظههاي ناب را بيشترش کنيم. اين نباشد سالي يک بار اين لحظههاي ناب در زندگي ما پيش بيايد. بايد اين لحظههاي ناب بشود ماهي يک بار، بشود هفتهاي يک بار، بشود روزي يک بار، بشود ساعتي يک بار، همیشه گسترش پيدا بکند. اين لحظههاي نابي است که اگر پيش بيايد ميگويند از هفتاد سال عبادت بالاتر است، چون آن عبادتها همه باز وسيله است که به آنجا برسيم.
من واقعاً به اين معتقد هستم که نشستنهاي ما، در اين جلساتي که به معرفت ما کمک ميکند، ارزشش از آن نمازهايي که ميخوانيم کمتر نيست، فکر نکنيم حالا همين جوري بنشينيم. به هر حال کسي که در اين جلسات مينشيند و اين فرمايشات اهل بیت علیه السلام را را گوش ميدهد، به هر حال آن چيزي که برای شناخت حق به ما کمک ميکند ارزشش کمتر از نمازها و روزههاي ما نيست.
بايد استقبال ما به چيزهايي که معرفت ما را بالا ميبرد بيشتر بشود. خداوند تبارک و تعالي را قسم ميدهيم به حرمت اين ماه، به حق خودش که به همهي ما توفيق کسب معرفت و شناخت خودش را در اين ماه معرفت عنايت بفرمايد. والسلام عليکم و رحمة الله و برکاته.